SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh Lớp 3 trong môn Tiếng Anh

Tiếng Anh là một ngôn ngữ quốc tế, có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như: ngoại giao, kinh tế, thương mại, khoa học công nghệ, giáo dục vv... . Trong chiến lược dạy học ngoại ngữ, việc dạy học Tiếng Anh nói chung và dạy học Tiếng Anh ở trường Tiểu học nói riêng đang đặt ra những nhiệm vụ mới, đòi hỏi người giáo viên phải quán triệt sâu sắc mục đích, đối tượng, nguyên tắc, chương trình, phương pháp dạy và học ngoại ngữ cũng như không ngừng phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ nghiệp vụ sư phạm. Hơn thế nữa, để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên không thể không có lòng yêu nghề, yêu trò, thường xuyên đầu tư suy nghĩ, đề xuất sáng kiến và những kỹ thuật lên lớp hiệu quả.

Là một giáo viên dạy Tiếng Anh tiểu học, tôi luôn trăn trở là làm thể nào để dạy cho học sinh hiểu và nắm chắc kiến thức chứ không phải chỉ truyền đạt kiến thức có sẵn trong sách giáo khoa, sách giáo viên một cách dập khuôn, máy móc. Chính vì vậy, bản thân tôi thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt là trau dồi phương pháp giảng dạy, từ đó đúc rút ra những bài học, những phương pháp truyền đạt kiến thức đơn giản nhất, dễ hiểu nhất tới học sinh, giúp các em hiểu và khắc sâu kiến thức. Vẫn biết rằng không có một phương pháp nào có thể hiệu quả cho tất cả mọi đối tượng học sinh, trong mọi hoàn cảnh khác nhau, ở những lứa tuổi khác nhau, song qua quá trình thực tế giảng dạy môn Tiếng Anh tại Trường tiểu học tôi đã đúc rút được “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh”với mong muốn góp một phần công sức nhỏ bé của mình trong việc đổi mới phương pháp dạy học Tiếng Anh cho học sinh tiểu học. 
 

pdf 28 trang Đào Bích 27/12/2023 160
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh Lớp 3 trong môn Tiếng Anh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pdfskkn_mot_so_bien_phap_phat_huy_tinh_tich_cuc_chu_dong_cua_ho.pdf

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh Lớp 3 trong môn Tiếng Anh

  1. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” tiếp hàng ngày. Phạm vi học và thực hành Tiếng Anh chỉ ở trong lớp học. Chính vì vậy học sinh học như bị bắt buộc, học để lấy thành tích cao là chủ yếu, các em chưa ý thức được học tiếng Anh để phục vụ cho việc giao tiếp và cho nghề nghiệp của mình sau này. b. Hạn chế về thời gian và hình thức trò chơi Học sinh tiểu học còn nhỏ nên tốc độ viết của các em còn chậm. Đây là lí do chủ yếu dẫn đến việc hạn chế trong tổ chức trò chơi. Bên cạnh đó các hình thức trò chơi mặc dù được tổ chức phong phú nhưng chưa bao quát đến tất cả các đối tượng học sinh. Thời lượng của một tiết học không chỉ dành cho các trò chơi mà còn phải tập trung vào việc truyền tải kiến thức và các kĩ năng khác. c. Động cơ và ý thức học tập chưa cao Môn Tiếng Anh ở bậc tiểu học vẫn chưa được quan tâm đúng mực nên một số học sinh và phụ huynh chưa ý thức được tầm quan trọng của môn học này. Một số học sinh lên lớp học Tiếng Anh là vì bắt buộc phải lên chứ các em không có một động cơ học tập nào. Bên cạnh đó, học sinh yếu kém rất ngại thực hành giao tiếp vì khả năng tiếp thu chậm, sợ thực hành sai, sợ những nhận xét không tốt của giáo viên. Còn một số đối tượng khá, giỏi các em lại ngại giao tiếp vì các em xấu hổ khi phải thể hiện trước đám đông. Ở lứa tuổi này các em rất ham chơi nên ý thức học tập chưa cao, các em chưa chú trọng nhiều đến việc học. Tại trường tôi đang công tác hiện nay, chương trình Tiếng Anh đã được giảng dạy từ nhiều năm. Bản thân tôi đều được dạy các khối 3, 4, 5, vì vậy tôi thấy rõ những ưu điểm và hạn chế của học sinh mình. Đối với học sinh lớp 4 và 5 các em rất tự tin và tích cực phát biểu trong giờ học. Nhưng học sinh khối 3 thì ngược lại, các em ít tham gia xây dựng bài mặc dù câu hỏi giáo viên đưa ra không hề khó với học sinh. Qua đây chúng ta thấy rằng vẫn còn một bộ phận học sinh thiếu tự tin và rụt rè trong giao tiếp. Mặt khác do các em mới bắt đầu được học Tiếng Anh nên còn nhiều bỡ ngỡ dù rằng các em cũng rất yêu thích môn học này. Khi chưa áp dụng những biện pháp trong sáng kiến này, kết quả khảo sát đầu 6/25
  2. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” Để làm được điều này chúng ta cần hiểu rõ về đặc trưng tâm lí trẻ: 1. Trẻ cảm thụ ngôn ngữ thông qua nghe. 2. Học thông qua việc làm và chơi. 3. Trẻ thích học ngôn ngữ thành tiếng, thích bắt chước và tạo ra những tiếng động, âm thanh buồn cười. 4. Trẻ không có lí do để học Tiếng Anh. 5. Trẻ rất dễ hào hứng nhưng cũng rất dễ chán nếu một hoạt động bị lặp đi lặp lại nhiều lần. 6. Trẻ có thể học từ những kinh nghiệm và những hoạt động trực tiếp. Ví dụ 1: Trong phần khởi động bài khi cho các em hát bài “The way we go to school” : Giáo viên nên cho học sinh đứng dậy thay vì chỉ ngồi im tại chỗ, học sinh vừa hát vừa làm động tác đi bộ, đi xe đạp các em rất hứng thú và hào hứng bước vào bài học mới. Hơn nữa còn kích thích được sự sáng tạo của các em và góp phần làm cho giờ học thêm ấn tượng để từ đó các em ghi nhớ bài sâu hơn. 8/25
  3. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” hay khi dạy minh họa các từ chỉ thời tiết: cloud sunny rainy windy hoặc các câu mệnh lệnh. Qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy giáo viên nên áp dụng phương pháp TPR càng nhiều càng tốt bởi vì các em luôn thấy hào hứng và thoải mái. Điều này giúp các em tiếp thu bài học một cách tự nhiên và hiệu quả. 2. Sử dụng các đồ dùng trực quan Theo tôi tất cả các phương tiện dạy học như máy vi tính, đĩa CD, máy chiếu và các phương tiện trực quan như tranh, ảnh, đồ vật thật đều có thể gây hứng thú và tạo sự chú ý đặc biệt cho học sinh trong học tập. Giáo viên có thể sử dụng đồ dùng trực quan trong suốt quá trình dạy học, từ lúc giới thiệu ngữ liệu đến lúc thực hành. Bởi lẽ các phương tiện đó giúp học sinh ghi nhớ một các nhanh chóng và vững chắc những kiến thức, kĩ năng. Giáo cụ trực quan rất đa dạng, nêú biết khai thác sẽ trở nên rất đơn giản, dễ chuẩn bị nhưng lại có hiệu quả cao. Với các chủ đề gần gũi với cuộc sống thường ngày của sách giáo khoa Tiếng Anh 3, giáo viên có thể giới thiệu từ mới hay tình huống thông qua các phương tiện trực quan như hình ảnh hay đồ vật thật. 10/25
  4. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” Qua đó GV dạy cấu trúc câu: “This is my book” để học sinh thực hành nói sẽ dễ dàng hơn và HS sẽ nhớ câu và từ được lâu hơn. Bên cạnh những đồ vật, bản thân của người giáo viên cũng là “một đồ dùng trực quan”, người giáo viên còn là một diễn viên, có thể dùng cử chỉ, điệu bộ, nét mặt hay hành động của mình để minh hoạ tình huống, trình bày nghĩa của từ, nhóm từ. Ví dụ 2: Khi dạy Unit 12 để dạy các từ như: living room bathroom kitchen bedroom dining room 12/25
  5. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” Ví dụ 2: Để luyện đơn vị ngôn ngữ: Hi/Hello. I’m___. What’s your name? Giáo viên có thể cho học sinh tham gia trò chơi “Onion ring” Chia lớp thành nhiều nhóm mỗi nhóm khoảng 10 học sinh đứng thành 2 hàng đối diện nhau luyện, một hàng các học sinh đứng im tại chỗ, một hàng lần lượt các học sinh sau khi thực hiện hội thoại theo mẫu: HS1: Hello, I am ___. What’s your name? HS2: Hi, My name is ___. thì bước sang phải một bước để tiếp tục thực hiện đoạn hội thoại với một bạn khác cứ như vậy đến bạn cuối cùng trong hàng. Ngoài các trò chơi trên, chúng ta có thể áp dụng các loại trò chơi khác như: . Rub out and remember: xóa phần từ đã giới thiệu trên bảng và yêu cầu học sinh tái tạo lại ở trên bảng. . Slap the board: viết phần từ vừa giới thiệu hoặc dán tranh thể hiện từ trên bảng. Yêu cầu học sinh vỗ vào phần từ hoặc tranh khi nghe giáo viên đọc từ đó(từ trên bảng bằng tiếng Anh thì đọc bằng tiếng Việt và ngược lại) . What and where: Viết từ vừa giới thiệu vào các vòng tròn trên bảng, cho học sinh đọc và xóa dần các từ, sau đó yêu cầu học sinh viết lại từ đúng vị trí cũ của nó. . Jumbed words: Giáo viên viết các từ với các chữ cái xáo trộn, sau yêu cầu học sinh viết lại từ cho đúng. . Word square: Giáo viên chuẩn bị ô chữ có chứa các từ đã giới thiệu, yêu cầu học sinh khoanh tròn các từ mà các em tìm thấy. . Netword: Học sinh viết mạng từ theo chủ điểm. . Bingo: Học sinh chọn 5 từ trong số các từ mà giáo viên gợi ý trên bảng, sau khi nghe giáo viên đọc, học sinh nào có 5 từ trước nhất thì hô to “Bingo”. 14/25
  6. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” This is Linda. This is Linda. She’s my friend. She’s my friend. Come and sing a song now. Come and sing a song now. La la .la. Ví dụ 2: Khi dạy về mầu sắc (colours) chúng ta có thể cho học sinh hát bài: “What color is this?” dựa theo bài hát “Chú ếch con”. What color is this? It is orange. What color is this? It’s black and white. What color is this? It is yellow. What color is this? It is purple. What color is this? It is purple. Ví dụ 3: Khi dạy về chủ đề gia đình (Family) chúng ta có thể cho học sinh hát bài: “Who is she?” dựa theo bài hát “Trái đất này là của chúng mình”. Who is she? She’s my mother. Who is he? He’s my father. Who is she? She is my mother. Who is he? He is my father. Who is she? Who is she? She’s my mother. She’s my mother. Who is he? Who is he? He’s my father. Một lưu ý quan trọng: khi cho các em hát, giáo viên nên cho các em vận động 16/25
  7. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” - What : gì, cái gi? (unit three) - He,she .(unit four) Nói tóm lại sử dụng kĩ năng giới thiệu từ vựng chính là cách tiếp cận với sự lĩnh hội kiến thức của học sinh một cách gần nhất, dễ dàng nhất, giúp học sinh thu nhận kiến thức nhanh hơn, hứng thú với bài học hơn. Và để đạt được hiệu quả cao trong phần giới thiệu từ vựng ngoài việc lựa chọn các kĩ năng giới thiệu từ phù hợp, giáo viên còn phải thực hiện phần phát âm từ một cách chuẩn mực, trình bày từ đúng chính xác và rõ ràng trên bảng để học sinh nhận biết từ được dạy ở mọi góc độ khách quan. Sử dụng các hình thức kiểm tra phong phú, đa dạng Kiểm tra từ vựng của học sinh cũng là một phần quan trọng trong quá trình dạy học. Nó xác định xem học sinh nắm được từ ở mức độ nào. Việc kiểm tra thường diễn ra dưới 2 cấp độ đơn giản và hoàn thiện. - Kiểm tra đơn giản: Kiểm tra đơn giản là việc kiểm tra từ vựng riêng lẻ, kiểm tra ngay sau khi hoàn thành việc giới thiệu từ vựng. Các hoạt động kiểm tra ở từng bài giảng thường được giáo viên nêu ra dưới dạng các trò chơi khiến học sinh thích thú, say mê với bài học, kích thích sự ganh đua trong học tập. Ví dụ như: . Rub out and remember: xóa phần từ đã giới thiệu trên bảng và yêu cầu học sinh tái tạo lại ở trên bảng. . Slap the board: viết phần từ vừa giới thiệu hoặc dán tranh thể hiện từ trên bảng. Yêu cầu học sinh vỗ vào phần từ hoặc tranh khi nghe giáo viên đọc từ đó(từ trên bảng bằng tiếng Anh thì đọc bằng tiếng Việt và ngược lại) . What and where: Viết từ vừa giới thiệu vào các vòng tròn trên bảng, cho học sinh đọc và xóa dần các từ, sau đó yêu cầu học sinh viết lại từ đúng vị trí cũ của nó. . Jumbed words: Giáo viên viết các từ với các chữ cái xáo trộn, sau yêu cầu học sinh viết lại từ cho đúng. 18/25
  8. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” Ví dụ: - Gapfill: học sinh điền từ vào chỗ trống để hoàn thiện một câu hoặc một đoạn văn. - Choose the best answer: Học sinh chọn đáp án đúng nhất trong các đáp án gợi ý. - Put words in the right order: học sinh sắp xếp các từ xáo trộn thành câu hoàn chỉnh. - Chain game: học sinh làm việc trong nhóm, người sau bổ sung thêm ý vào câu của người trước. - Dictation: học sinh nghe và chép chính tả. - Noughts and crosses: học sinh thực hiện kiểm tra từ vựng dưới dạng các mẫu câu thực hành giao tiếp. - Pyramid : học sinh viết các câu theo chủ điểm dưới hình thức tổ chức từ cá nhân đến nhóm nhỏ, nhóm lớn để dần bổ xung ý cho nhau. Mục đích của việc kiểm tra hoàn thiện này nhằm kiểm tra học sinh có hiểu và sử dụng đúng từ trong các tình huống giao tiếp cụ thể không, và bên cạnh đó còn nhằm giúp học sinh xây dựng được vốn từ vựng đầy đủ và phong phú, việc kiểm tra có thể thực hiện theo từng yêu cầu cụ thể hoặc tổng hợp chung trong bài kiểm tra 40 phút hoặc kiểm tra học kì. - Kiểm tra nghe: gapfill, choose the best answer, dictation - Kiểm tra nói: Chain game, noughts and crosses - Kiểm tra đọc: Gapfill, choose the best answer - Kiểm tra viết: Put words in the right order, write sentences from the words given, Pyramid. Khơi gợi trí tò mò, ham hiểu biết của học sinh Đối với lứa tuổi học sinh tiểu học đặc biệt là học sinh lớp 3, sự tò mò muốn khám phá nhiều hơn nữa những vật xung quanh, những vốn từ vựng mà mình chưa biết rất lớn nên các em dễ bị lôi cuốn vào những vấn đề mà chúng quan tâm. Các đơn vị bài học trong sách Tiếng Anh 3 có chủ đề rất gần gũi, sát thực 20/25
  9. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” tích cực hơn trong các giờ học. Trong quá trình dạy, giáo viên không nên quá khắc khe với những lỗi mà học sinh mắc phải như lỗi phát âm, lỗi chính tả, lỗi ngữ pháp để cho các em tránh tâm lý sợ mắc lỗi mỗi khi thực hành. Thay vì ngắt lời khi các em đang bày tỏ, chia sẻ, giáo viên có thể để cho học sinh trả lời xong, giáo viên khích lệ hay cổ vũ các em bằng những câu như: Super! Excellent! Well done! Give him a big hand, “good”, “very good” hoặc “not bad” Sau đó giáo viên gọi học sinh khác nhận xét và sửa lỗi cho bạn hoặc giáo viên sửa lỗi để tránh làm cho các em nhụt chí, mất hứng thú học tập. Giáo viên cần quan tâm đặc biệt đối với học sinh yếu. Trong quá trình thực hành hay làm bài tập, giáo viên có thể gọi những học sinh khá giỏi làm trước các bài mẫu sau đó gọi những học sinh yếu làm những bài tương tự, từ dễ đến khó. Đối với các học sinh học chậm môn này, khi các em giơ tay phát biểu ta nên ưu tiên gọi các em này lên bảng thực hành. Gây hứng thú cho học sinh thông qua việc trang trí trường, lớp học Việc trang trí trong lớp học Tiếng Anh nhằm mục đích tạo ra môi trường học tập Tiếng Anh mọi lúc, mọi nơi. Giáo viên có thể tự mình trang trí hoặc định hướng cho học sinh trang trí lớp học dựa vào các chủ điểm quen thuộc hàng ngày. Từ đó học sinh thường xuyên được nhìn thấy các từ, các câu các em đã, đang và sắp được học, điều này không chỉ giúp học sinh ghi nhớ Tiếng Anh một cách thường xuyên, có hệ thống mà còn giúp các em hứng thú hơn khi được học tập và vui chơi trong một lớp học sinh động, đầy màu sắc. Giáo viên có thể cắt hình một cái cây, trên đó có dán các loại quả với những màu sắc khác nhau. Trên các quả lại dán các từ Tiếng anh tương ứng như: yellow, blue, black, white, brown, purple, red, pink, gray, green, orange. Hoặc giáo viên có thể cắt hình một đoàn tàu với nhiều toa tàu, trên các toa tàu dán các từ chỉ các ngày trong tuần hoặc các tháng trong năm vv Trang trí ngoài lớp học theo các chủ điểm như: trò chơi dân gian, số đếm, con vật, các mùa, thời tiết cũng góp phần không nhỏ trong việc tạo môi trường học tập, gây hứng thú cho học sinh đối với môn học. 22/25
  10. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” trò”, “giữa trò và trò”, học sinh cảm thấy yêu thích môn học mà mình phụ trách. Để từ đó các em học tốt hơn và tạo nền tảng cho sự phát triển sau này. Cũng từ quá trình thay đổi và vận dụng linh hoạt các biện pháp này tôi thấy kết quả học Tiếng Anh của học sinh sau khi áp dụng các biện pháp dạy học được tăng lên khá tốt . Tỉ lệ học sinh giỏi tăng và học sinh yếu các kỹ năng đã giảm nhiều. Với sự phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường cùng sự nỗ lực của các em học sinh chất lượng dạy và học tiếng Anh trong nhà trường được nâng cao, học sinh có thể đọc dịch, hiểu bài hơn, gây hứng thú cho học sinh, giúp học sinh yêu thích môn học hơn. 24/25
  11. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” b. Đối với lãnh đạo các cấp. - Tiếp tục tạo mọi điều kiện để cho giáo viên tham gia vào các lớp tập huấn về đổi mới phương pháp, các buổi giao lưu chuyên môn trong và ngoài huyện để học hỏi nhằm bồi dưỡng và nâng cao trình độ. Trên đây là một vài biện pháp giúp học sinhtiểu học chủ động, tích cực và hứng thú trong việc học Tiếng Anh mà tôi đã đúc rút được từ thực tế giảng dạy. Song do trình độ còn hạn chế nên thiếu sót là điều không thể tránh khỏi, tôi rất mong nhận được sự góp ý của các bạn đồng nghiệp để bản sáng kiến này được hoàn thiện hơn và được sử dụng rộng rãi. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này do tôi viết ra, không sao chép của người khác. Hà Nội, ngày 9 tháng 4 năm 2018 26/25
  12. “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh lớp 3 trong môn tiếng Anh” MỤC LỤC PHẦN I. MỞ ĐẦU 1 I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1 II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 1 III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 2 IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2 PHẦN II. NỘI DUNG 4 I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 4 II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 4 III. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 5 1. Về phía giáo viên: 5 2. Về phía học sinh: 5 IV. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 7 1. Phương pháp TPR (Total Physical Response - Vận động toàn thân) 7 2. Sử dụng các đồ dùng trực quan 10 3. Sử dụng các trò chơi trong giảng dạy 13 5. Sử dụng các bài hát, bài thơ trong giảng dạy. 15 6. Một số biện pháp khác phát huy hứng thú, tích cực của học sinh đồng thời giúp các em ghi nhớ và vận dụng được kiến thức thong qua các hình thức kiểm tra phù hợp. 17 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 25 1. Kết luận 25 2. Những đề xuất kiến nghị 25 TÀI LIỆU THAM KHẢO 27