SKKN Một số biện pháp dạy tập viết trong giờ Học vần

1. Tầm quan trọng của việc dạy tập viết cho học sinh lớp 1

           Chữ viết là một trong những phát minh gây ấn tượng nhất, là thành tựu đánh dấu sự phát triển của nhân loại. Việc hình thành và xây dựng những thói quen tốt về chữ viết cho học sinh là một trong những nội dung giáo dục quan trọng. Mặt khác, chữ viết còn thể hiện nền văn hoá, sự tinh hoa của một dân tộc. Ông cha từ xưa đã có truyền thống hiếu học, coi trọng nhân tài, đặc biệt là những người “văn hay- chữ tốt”.

           Trong thực tế, đôi khi chỉ qua chữ viết của một người ta có thể nhận ra một vài nét trong tính cách của họ. Nhưng quan trọng hơn cả là cùng với lời nói, chữ viết là phương tiện giao tiếp của con người. Chữ viết đúng, sạch, đẹp, rõ ràng không những giúp người đọc dễ hiểu mà còn tạo thiện cảm với người đọc.

            Khi đủ tuổi vào lớp 1, các em đã phát âm được một số âm và các tiếng của mẹ đẻ. Một số em đã học mẫu giáo thì nhận dạng được chữ cái, biết gọi tên các chữ cái trong chữ nhưng chưa biết dùng ký hiệu để ghi lại từng âm vị. Môn học Tiếng Việt giúp các em nắm được kiến thức về ngôn ngữ, học để giao tiếp bằng ngôn ngữ, học để cảm nhận cái hay, cái đẹp của ngôn từ Tiếng Việt và phần nào hiểu được những vấn đề của cuộc sống.

        Như vậy, môn Tiếng Việt lớp 1 là nền móng của bậc Tiểu học. Dạy Tiếng Việt lớp 1 có nhiệm vụ rất lớn lao là trao cho các em cái chìa khoá để vận dụng chữ viết khi học tập và là công cụ để các em sử dụng suốt đời. Đối với học sinh lớp 1 yêu cầu cơ bản và quan trọng nhất trong học Tiếng Việt là đọc thông viết thạo mà cần thiết hơn cả là chất lượng chữ viết. Vậy học sinh lớp 1 phải biết xác định đường kẻ, dòng kẻ, phải viết đúng kích cỡ, độ cao, độ rộng… Nói chung phải có kỹ năng viết đúng quy trình, đây là cơ sở để các em viết chữ đẹp, rõ ràng, linh hoạt, đúng mẫu chữ ở các lớp trên. Kỹ năng viết được thực hành trước hết trong các phần tập viết của giờ Tiếng Việt, trong các tiết tập viết và được củng cố hoàn thiện ở các môn học khác. Đồng thời với việc rèn chữ các em học sinh sẽ có cơ hội rèn luyện tính cẩn thận, sự khoa học, óc thẩm mỹ, tình yêu Tổ quốc, yêu đất nước và tiếng mẹ đẻ.
doc 16 trang Đào Bích 22/12/2023 3360
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số biện pháp dạy tập viết trong giờ Học vần", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_day_tap_viet_trong_gio_hoc_van.doc

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp dạy tập viết trong giờ Học vần

  1. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” Với học sinh lớp 1, việc làm này lúc đầu có thể hơi khó nhưng ngày nào cũng được luyện tập sẽ trở thành thói quen nề nếp, sẽ tạo cho việc làm dễ hơn, hiệu quả học cao hơn. GV cũng có thể sử dụng ngay bảng của học sinh để sửa những lỗi sai phổ biến của cả lớp và dùng chiếc bảng học sinh để viết mẫu chữ cho học sinh quan sát và tập viết giống cô. Vở tập viết in thuận lợi là chữ có sẵn, chữ mẫu in rõ ràng, đẹp nhưng cần có điểm đặt bút để học sinh biết khoảng cách giữa các chữ và viết bài được dễ dàng. Ngoài các phương tiện nêu trên, bàn ghế đúng quy cách và ánh sáng trong phòng học là điều kiện rất quan trọng để giúp các em viết tốt. Vấn đề này Ban giám hiệu trường tôi hết sức quan tâm trang bị cho toàn trường đặc biệt là khối 1 bàn ghế đúng quy cách theo tiêu chuẩn, giữa bàn và ghế liền luôn có khoảng cách đảm bảo đúng chuẩn, ánh sáng trong trường học được trang bị đầy đủ, tốt. Trường còn trang bị cho các lớp bảng nam châm, chống loá để tạo điều kiện cho tất cả học sinh nhìn bảng được rõ ràng. 5/14
  2. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” - Để học sinh viết đúng chữ mẫu và viết đẹp phương tiện học tập của học sinh là đặc biệt cần thiết gồm: bút, bảng, vở tập viết, bàn ghế đúng quy cách, ánh sáng đầy đủ. - Khi học sinh viết bài, ngoài việc cầm bút đúng tư thế, muốn viết đúng và đẹp học sinh cần biết quan sát chữ mẫu để biết cấu tạo chữ, nhận xét được chiều cao, độ rộng của chữ, nhìn cô hướng dẫn cách viết để nắm được kỹ thuật viết chữ và viết theo mẫu. Cho học sinh so sánh chữ h và chữ k (mẫu hai chữ phóng to) + Giống nhau: cùng có nét khuyết trên. học sinh đã biết cách viết + Khác nhau : chữ h có nét móc 2 đầu Chữ k có nét thắt giữa Để viết được đúng nét thắt giữa của chữ k, tôi đã phóng to riêng phần nét thắt giữa của chữ k trên khung chữ kẻ li. Học sinh nhận xét chiều cao, độ rộng của nét thắt: Nét thắt giữa gồm 2 phần: + Phần trên nét thắt hơi giống chữ c lộn ngược + Phần dưới nét thắt gần giống nét móc 2 đầu. Tôi viết mẫu cho học sinh xem trên bảng từng phần của nét thắt, luyện học sinh viết ra bảng riêng từng phần của nét thắt cho học sinh quen tay. GV chú ý cho học sinh viết đúng nét này ngay từ khi cho học sinh học các nét cơ bản. Sau khi học sinh đã viết được riêng từng phần nét thắt giữa, tôi hướng dẫn học sinh ghép 2 phần rời của nét thắt để được nét thắt giữa hoàn chỉnh bằng cách rê bút nối 2 phần của nét thắt như sau: Đặt bút ở đường kẻ ngang thứ 2 viết nét cong phải hơi chếch lên chạm đường kẻ ngang thứ 3 vòng gần đến điểm đặt bút vừa xong rê bút viết liền nút nằm ngang trên đường kẻ ngang thứ 2, điểm kết thúc của nét nút thẳng với chỗ rộng nhất của phần trên nét thắt, rê bút nối liền với nét móc dưới và dừng bút ở đường kẻ ngang thứ 2. Học sinh viết xong sẽ mang bảng mẫu của mình cho các bạn xem. Học sinh nhận xét rút ra chỗ đúng cần học tập, chỗ chưa đúng cần phải sửa. Học sinh 7/14
  3. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” Để có bài soạn tốt, giáo viên luôn sưu tầm tài liệu, sách tham khảo về cách rèn luyện chữ viết cho học sinh, những quyển vở sạch, đẹp giới thiệu cho những em học sinh có ý thức lấy đó làm gương cho mình. Ngoài ra, về tư thế cầm bút của học sinh là điều giáo viên cần phải quan tâm đầu tiên, tôi có thể phải mất hàng tuần và luyện thường xuyên trong suốt cả năm học về cách cầm bút đúng mẫu để học sinh viết tốt hơn. Khi viết đôi tay trực tiếp điều khiển quá trình viết của trẻ, các cơ và tay của trẻ đang độ phát triển, nhiều chỗ còn là sụn nên cử động các ngón tay còn vụng về, chóng mệt mỏi. Khi cầm bút các em có tâm lý sợ bị rơi. Điều này gây một phản ứng tự nhiên là các em cầm bút quá chặt, các cơ tay căng lên rất khó di chuyển. Muốn có thói quen viết chữ nhẹ nhàng, thoải mái trước hết các em phải biết kỹ thuật cầm bút bằng 3 ngón tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa). Bàn tay phải với điểm tựa là mép cùi tay, đầu bút hướng ra phía trước, cầm bút phải tự nhiên, đừng chặt quá sẽ khó vận động, nếu lỏng quá sẽ không điều khiển được bút. Nếu các em cầm sai kỹ thuật bằng 4, 5 ngón tay, khi viết vận động cổ tay, cánh tay thì các em sẽ mau mệt, sức chú ý kém, kết quả viết chữ sẽ không đúng và nhanh được. 2.3. Rèn cho học sinh tư thế ngồi chuẩn Tôi luôn rèn cho học sinh tư thế ngồi chuẩn để có thể viết chữ đẹp lại không gây ra những dị tật cho học sinh như: cận thị, vẹo cột sống 2.3.1. Tư thế ngồi viết: - Lưng thẳng - Không tỳ ngực xuống bàn - Mắt cách vở khoảng 20 - 25 cm - Tay phải cầm bút, tay trái tỳ nhẹ lên mép vở để giữ. - Hai chân để song song thoải mái. 2.3.2. Cách cầm bút - Cầm bút bằng ba ngón tay: Ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa. - Khi viết ba ngón tay di chuyển từ trái sang phải, cán bút nghiêng bên phải, cổ tay, khuỷu tay, cánh tay cử động mềm mại, thoải mái. - Tuyệt đối sửa ngay những học sinh cầm bút tay trái. 9/14
  4. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” Sau đây tôi xin minh họa quy trình dạy tập viết trong giờ học vần Bài 8 (Tiếng việt 1 - Tập 1) Thời Hoạt động dạy và học gian Giáo viên Học sinh 6’ Tiết 1 Hướng dẫn viết bảng. - Giáo viên yêu cầu học sinh đọc bài - Đọc bài viết: l - h viết lê - hè Gắn chữ: - Yêu cầu học sinh so sánh chữ: - 2 học sinh so sánh l với h Giống: có nét khuyết trên Khác: l có nét móc dưới H có nét móc 2 đầu - Cho học sinh nhận xét về chiều cao? - 1 HS trả lời. chiều rộng của các chữ. Cao: Nét khuyết 5 li Nét móc 2 đầu: 2 li Nét móc dưới (nét hất) 1 li Rộng: h: 3 li - GV chỉ vào chữ mẫu và nói cách viết l: 2 li k: Đặt bút ở đường kẻ ngang thứ 2 sát - HS lắng nghe và quan sát cô viết bên trái đường kẻ dọc viết nét khuyết mẫu trên cao 5 li dựa lưng vào đường kẻ dọc cho đẹp, đến gần đường kẻ ngang thứ nhất lượn bút nối liền với nét móc dưới rộng gần 2 li và dừng bút ở đường kẻ ngang thứ 2. h: Đặt bút viết nét khuyết trên giống như chữ l, đến điểm dừng bút của nét khuyết trên rê bút sát vào nét khuyết đến đường kẻ ngang thứ 2 lượn bút viết nét móc 2 đầu cao 2 li và dừng bút ở đường kẻ ngang thứ 2. - GV viết mẫu bảng giống như - HS viết bảng 11/14
  5. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” PHầN III: KếT LUận và khuyến nghị I. KếT LUậN Trong quá trình dạy môn học vần và hướng dẫn học sinh viết đúng, viết đẹp tôi nhận thấy: học vần, tập viết là bộ môn thực hành phải có sự luyện tập thường xuyên hằng ngày. Tuy nhiên lứa tuổi các em còn nhỏ, rất ngại viết nhiều vì khi viết các em phải tập trung chú ý cao độ dễ gây mệt mỏi và cơ tay các em còn yếu nên nhanh bị mỏi chữ xấu chán viết, ngại viết. Giáo viên trong quá trình dạy động viên khen thưởng kịp thời những học sinh viết bài có tiến bộ. Trong khi tập viết, học sinh được hoạt động cá nhân nhiều phát huy tính tích cực chủ động tự giác của các em để hoàn thành bài học. Phương tiện hoạt động đúng mức sẽ góp phần lớn trong việc hình thành nhân cách cho các em, rèn cho trẻ những phẩm chất đạo đức như: tính cẩn thận, tinh thần kỷ luật và thẩm mỹ để sau này lớn lên các em sẽ trở thành những con người có ích cho xã hội. Trong nhà trường việc dạy học sinh viết đúng, viết đẹp cần được coi trọng từ lớp 1 và cả các lớp trên. Đó là một yêu cầu không được coi thường của giáo dục phổ thông. Tôi thiết nghĩ, để giúp các em học sinh viết sạch đẹp thì nhà trường và gia đình cần chuẩn bị tốt những điều kiện ban đầu về cơ sở vật chất giúp các em có được sự thoải mái khi viết. Đồng thời người giáo viên cần phải kết hợp và sử dụng các phương pháp một cách linh hoạt, có sự sáng tạo trong giảng dạy. Và một điều kiện không thể thiếu với mỗi người giáo viên đó là sự kiên trì, tính cẩn thận và luôn luôn yêu nghề mến trẻ. II. kHUYếN nghị - Vì thời gian nghiên cứu xen kẽ quá trình dạy chính khóa nên việc nghiên cứu còn giới hạn trong phạm vi một lớp do tôi phụ trách. 13/14
  6. “Một số biện pháp dạy Tập viết trong giờ học vần” Mục lục PHầN I. đặt vấn đề 1. Tầm quan trọng của việc dạy tập viết cho học sinh lớp 1 1 2. Mục đích nghiên cứu 2 3. Đối tượng nghiên cứu: 2 4. Phương pháp nghiên cứu 2 5. Thời gian nghiên cứu 2 PHầN ii. giải quyết vấn đề Chương I: Một số điều kiện để giúp học sinh viết đúng và đẹp 3 1. Rèn học sinh viết chữ đúng mẫu 3 2. Các phương tiện giúp học sinh viết đúng và viết đẹp 4 Chương II: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 viết chữ đúng mẫu và đẹp 6 1. Đối với học sinh 6 2. Đối với giáo viên 8 3. Kết hợp với phụ huynh và học sinh 10 4. Kết quả 10 PHầN iii. Kết luận và kHUYếN nghị I. Kết luận 13 II. Khuyến nghị 13 15/14