SKKN Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh Lớp 4 - Vũ Thanh Thủy

Nội dung text: SKKN Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh Lớp 4 - Vũ Thanh Thủy

1. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 dục sôi nổi, đã thôi thúc tôi đến với sáng kiến: “Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4” 2. Mục đích nghiên cứu Với mục đích tạo một giờ học không bị nhàm chán khi các nội dung lặp đi lặp lại nhiều lần với tinh thần: “ Học mà chơi - chơi mà học” của các em học sinh lớp 4, tôi đã ứng dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học để nâng cao hiệu quả tiết dạy thể dục. - Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học. - Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học tập. - Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính vừa sức, hấp dẫn. 3. Đối tượng nghiên cứu : - Tìm hiểu nghiên cứu phân phối chương trình, sách giáo khoa, nội dung điều chỉnh của Bộ và thực tiễn giảng dạy môn thể dục cấp tiểu học. - Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi. - Ứng dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung giờ học. - Học sinh lớp 4E, 4G trong trường tiểu học. 4. Thời gian nghiên cứu : Từ tháng 9/2017 đến tháng 3/2018. Thời gian giảng dạy trong các tiết học chính khóa. 2/21
2. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 với học sinh tiểu học nên rất quan tâm và tạo điều kiên tốt nhất cho môn học. b: Khó khăn: - Do lứa tuổi nhỏ nên các em rất hiếu động nên sự tập chung chú ý chưa cao, nhất là tâm lý đang học trong lớp được ra ngoài sân vận động. - Các em học sinh chưa hiểu được tác dụng của từng nội dung bài học đến sự phát triển của cơ thể. 2.1. Thực trạng giảng dạy môn thể dục ở Trường tiểu học. Qua quá trình công tác, bản thân tôi đã được dự giờ rất nhiều, đồng nghiệp dạy thể dục trong trường, trò chuyện và tiếp xúc với đồng nghiệp ở các trường khác qua đó tôi cũng rút ra nhiều bài học cho bản thân và tôi có suy nghỉ làm sao nâng cao chất lượng môn học này hơn nữa. Từ đầu năm học tôi đã chú ý nghiên cứu các biện để tổ chức một số trò chơi để tiết dạy có chất lượng hơn, học sinh học hứng thú hơn và thích học bộ môn thể dục. Tìm hiểu sự ham thích học, luyện tập thể dục qua các trò chơi: Thông qua các trò chơi các em được gì? trong mục tiêu của tiết dạy: a) Khởi động thư giãn. b) Luyện tập các động tác đã học. c) Thư giãn cuối giờ. d) Rèn kỹ năng, kỹ xảo, giáo dục truyền thống. Qua quá trình giảng dạy tôi đã tìm tòi ra rất nhiều trò chơi, nhất là những trò chơi dân gian do ông cha ta để lại, tự sáng tạo các trò chơi mới, hoặc cải biến những trò chơi tương tự khi những trò chơi đã biết không phù hợp tiết dạy. Ngay đầu năm học tôi đã khảo sát học sinh tham gia trò chơi trong chương trình học và đạt được kết quả như sau: Nội dung Lớp 4E(50) Lớp 4G(49) Số % Số % lượng lượng Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi 40 80 41 83,7 Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi 10 16 8 16,3 Tích cực tự giác tham gia chơi 41 82 40 81,7 Chưa tích cực tự giác tham gia chơi 9 18 10 18,3 Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh 39 78 40 81,7 nhẹn khéo léo Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh 11 22 9 18,3 nhẹn khéo léo chưa cao Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau 38 76 39 79,6 Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau 12 24 10 20,4 4/21
3. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 Ví dụ: Khi chơi trò chơi “Ném bóng trúng đích”. Giáo viên cần chuẩn bị trước những dụng cụ như bóng nhựa, sọt, hay sân tập luyện còn cát bụi, đá thì giáo viên cần vệ sinh ngay để bảo vệ an toàn cho các em tập luyện, tránh phản tác dụng khi tập luyện Thể dục. - Cũng như các môn học khác, bao giờ giáo viên cũng phải có kế hoạch cụ thể, là giáo án mà ở đây muốn chọn được trò chơi phù hợp để đưa vào tiết dạy, trước tiên giáo viên cần tìm hiểu và nắm được: * Nội dung bài dạy: Lượng kiến thức theo yêu cầu trong tiết dạy đó ít hay nhiều, yêu cầu về lượng vận động trong tiết dạy ra sao, các dạng vận động đó là dạng nào (tay, chân, toàn thân ) * Không gian, thời gian: Chú ý điều kiện sân tập: bằng phẳng, rộng, thoáng, tiếng ồn không làm ảnh hưởng xung quanh hay ngược lại. Một tiết dạy thời lượng cho phép 40 phút như vậy khi phân phối thời gian cho phép tổ chức trò chơi, giáo viên cần lưu ý sao cho hợp lý (phần này còn lệ thuộc vào mục đích của trò chơi). Ngoài ra cần chú ý đến thời gian vào buổi nào (ảnh hưởng của thời tiết) * Phân loại trò chơi - Theo tính chất vận động: Có trò chơi tĩnh và trò chơi động. + Trò chơi tĩnh: là trò chơi chỉ vận động một bộ phận của cơ thể, và không thay đổi vị trí của người chơi. + Trò chơi động: Dạng trò chơi đòi hỏi vận động toàn thân và được thay đổi vị trí của người chơi. - Theo mục đích của trò chơi: Tất cả các trò chơi đều có một mục đích chung là giúp cho người chơi thư giãn, song trò chơi trong tiết dạy thể dục còn có mục đích riêng: + Là một bài tập khởi động, làm nóng các bộ phận cơ thể liên quan mạnh đến bài tập ở phần tiếp theo. + Là một bài tập luyện: Thông qua trò chơi học sinh được tập luyện thêm các động tác, các kiến thức mới được học hoặc ôn luyện những kiến thức đã học những tiết trước. + Là bài tập củng cố: Thông qua trò chơi học sinh được củng cố lại những kiến thức đã được học. Theo thời gian trong tiết dạy: Chơi vào đầu giờ, giữa giờ hoặc cuối giờ. Như vậy căn cứ vào mục tiêu của bài thì chọn trò chơi theo mục đích. 6/21
4. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 Hình 2 : Nhảy ô tiếp sức. Hình 2 - Bài 8: Đội hình đội ngũ - Trò chơi “Bỏ khăn” ( SGV Thể dục lớp 4, trang 55- 56). Nội dung tập hợp hàng ngang, dóng hàng, điểm số, quay sau: Có thể thay trò “Bỏ khăn” bằng trò chơi “Thi xếp hàng nhanh”. Qua trò chơi này giúp học sinh tập tích cực hơn kĩ năng tập hợp hàng, tác phong kỉ luật, nhanh nhẹn, khẩn trương. Hình3: Thi xếp hàng nhanh. Hình 3 - Nếu trò chơi là bài tập luyện: Theo yêu cầu của chương trình học ở lớp 4 thì loại trò chơi này chiếm đa số các tiết. Trong đó còn số ít tiết giáo viên tự chọn trò chơi. 8/21
5. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 lệnh chơi các em đồng thanh đọc vần điệu: "Bạn ơi ! Bạn ơi ! Ta cùng thi chạy, Xem tổ nào nhất, Nào ! Một ! Hai ! Ba !" Khi đọc đến tiếng "ba", tất cả số 1 của 4 đội chạy vào vòng tròn nhỏ nhặt lấy vật( bóng, mẩu gỗ, khăn, ) của đội mình,của đội mình đưa cho số 2, đứng vào vị trí cũ. Số 2 đón lấy vật, chạy đến vòng tròn nhỏ và đặt vật vào ô của mình, sau đó chạy nhanh về chạm tay số 3. Số 3 tiếp tục như vậy cho đến hết. Đội nào xong trước, ít phạm quy là thắng cuộc. Nếu để vật rơi ra ngoài, cần nhặt lại. + Trò chơi 2: (Hình 5) Vẽ 2 vạch giới hạn cách nhau 10m, ở chính giữa 2 vạch giới hạn vẽ một vòng tròn có đường kính 0,5m và để một vật nào đó bất kì (khăn, mẩu gỗ ). Khi bắt đầu chơi, giáo viên gọi tên số nào thì hai em số đó chạy lên giành lấy vật trong vòng tròn, khi người của đội bạn đã cầm vật thì người cùng số phải chạy đuổi theo giành lấy lại vật bằng cách vỗ nhẹ vào người bạn. Trong trường hợp này người cầm vật sẽ thua, còn nếu người cầm vật chạy qua vạch giới hạn thì là người thắng cuộc. Sau đó vật để lại trong vòng tròn, trò chơi lại tiếp tục như thế cho đến người cuối cùng của hai đội. Với trò chơi trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi, có thể chọn trò chơi nhẹ nhàng hơn. Đây là trò chơi hoàn thiện bài tập chạy nhanh. x 10m x x x x x x x x x x x Hình 5 Ngoài ra trong quá trình giảng dạy một số nội dung chúng ta có thể sử dụng trò chơi để giúp cho các em tập luyện được tích cực, tự giác hơn. - Nếu trò chơi có tính thư giãn đơn thuần: Thường được tổ chức vào cuối giờ. Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của bài. Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh 10/21
6. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 Ví dụ 3: - Bài 46: Bật xa, tập phối hợp chạy nhảy - Trò chơi “Con sâu đo” ( SGV Thể dục lớp 4, trang 117). Phần mở đầu: Sau khi khởi động tôi đã sử dụng trò chơi “Nhảy đúng nhảy nhanh” trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một cách tích cực hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ cho nội dung học tiếp theo “Bật xa”. Phần cơ bản: Sau khi học sinh tập xong phần bật xa tôi đưa trò chơi “ Lăn bóng bằng tay” thay cho trò chơi “Con sâu đo”. vì nội dung bật xa đã sử dụng nhiều đến sức bật của chân và trò chơi “Con sâu đo” cũng lại sử dụng chủ yếu sức bật của chân. Để tránh sự nhàm chán cho học sinh tôi thay trò chơi “ Lăn bóng bằng tay” nhằm giúp các em tham gia chơi tích cực hơn đồng thời qua tiết học giúp các em được vận động đều các bộ phận của cơ thể như chân, tay. 12/21
7. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 §L Néi dung Ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y TG SL - Ch¬i trß ch¬i “Nh¶y ®óng 1-2 - GV ®iÒu khiÓn häc sinh ch¬i trß nh¶y nhanh” lÇn ch¬i. Yªu cÇu: HS biÕt c¸ch bËt xa. II. C¬ b¶n: 6 -8' - §H tËp luyÖn a: ¤n bËt xa. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 CB XP - C¶ líp lÇn l•ît tËp bËt xa theo hiÖu 1lÇn lÖnh cña gi¸o viªn. - Chia tæ tËp do tæ tr•ëng ®iÒu khiÓn. 1-2 Gi¸o viªn bao qu¸t nh¾c nhë häc sinh lÇn söa sai. 1lÇn - Thi ®ua gi÷a c¸c tæ ®Ó t×m ra ng•êi bËt xa nhÊt. 8 -10' b: Häc phèi hîp ch¹y, nh¶y. - Yªu cÇu: HS biÕt c¸ch phèi hîp ch¹y, nh¶y. 14/21
8. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 §L Néi dung Ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y TG SL GV 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16/21
9. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 - Ch¬i trß ch¬i “Nh¶y ®óng 1-2 nh¶y nhanh” lÇn - GV ®iÒu khiÓn häc sinh ch¬i trß ch¬i. II. C¬ b¶n: Yªu cÇu: HS biÕt c¸ch bËt xa. a: ¤n bËt xa. 6 -8' - §H tËp luyÖn 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1lÇn 0 0 0 0 0 0 0 CB XP 1-2 - C¶ líp lÇn l•ît tËp bËt xa theo hiÖu lÖnh cña lÇn gv. - Chia tæ tËp do tæ tr•ëng ®iÒu khiÓn. Gi¸o 1lÇn viªn bao qu¸t nh¾c nhë häc sinh söa sai. - Thi ®ua gi÷a c¸c tæ ®Ó t×m ra ng•êi bËt xa nhÊt. 8 -10' b: Häc phèi hîp ch¹y, nh¶y. - Yªu cÇu: HS biÕt c¸ch phèi hîp ch¹y, nh¶y. 18/21
10. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 C: KẾT LUẬN 1. Kết quả đạt được: Qua điều tra các lớp học do tôi trực tiếp giảng dạy đến cuối tháng 3 tôi thấy kết quả lớp 4E áp dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học đã giúp các em tham gia chơi trò chơi tốt hơn tăng lên rõ diệt cụ thể như sau: Nội dung Lớp 4E(50) Lớp 4G(49) Số % Số % lượng lượng Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi 50 100 42 85,7 Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi 0 0 7 14,3 Tích cực tự giác tham gia chơi 48 96 41 83,6 Chưa tích cực tự giác tham gia chơi 2 4 8 16,4 Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh 47 94 41 83,6 nhẹn khéo léo Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn 3 6 8 14,4 khéo léo chưa cao Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau 47 94 40 81,6 Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau 3 6 9 18,4 2. Bài học kinh nghiệm: 2.1. Trong các tiết dạy thể dục, giáo viên biết lựa chọn và tổ chức trò chơi hợp lý sẽ có tác dụng lớn trong việc luyện tập thể lực một cách toàn diện cho học sinh gây được hứng thú học cho học sinh và hứng thú dạy cho giáo viên. Từ đó nâng cao chất lượng dạy và học. 2.2. Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính đoàn kết, giúp đỡ nhau trong học tập và rèn luyện cho các em học sinh. 2.3. Qua những trò chơi hợp lý giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy để học sinh “chơi mà học” 2.4. Giáo viên không mất nhiều công sức, thời gian tìm tòi các trò chơi này mà chỉ cần chú ý suy nghĩ và sáng tạo làm thế nào để các em học sinh vui chơi bổ ích có tính tổ chức, tính giáo dục đặc biệt tăng chất lượng tiết học lên. 3. Kết luận và khuyến nghị: Kết luận: Môn thể dục được coi là môn năng khiếu, song không phải ai có năng khiếu thể dục thể thao là đã có một sức khỏe tốt mà đòi hỏi phải có sự tập luyện hợp lý thường xuyên. Tùy thuộc vào tâm lý lứa tuổi, sự phát triển về mặt sinh 20/21
11. Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4 TÀI LIỆU THAM KHẢO - Sách giáo viên thể dục lớp 1 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Sách giáo viên thể dục lớp 2 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Sách giáo viên thể dục lớp 3 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Sách giáo viên thể dục lớp 4 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Phương pháp dạy học thể dục và trò chơi vận động cho học sinh tiểu học, nhà xuất bản Giáo dục – nhà xuất bản Đại học sư phạm.