Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán Lớp 1

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán Lớp 1

1. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 Từ những lí do trên, tôi quyết định chọn nghiên cứu đề tài “Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1”. II. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 1. Mục đích nghiên cứu - Sưu tầm và hướng dẫn sử dụng một số trò chơi Toán học nhằm củng cố, mở rộng và khắc sâu 4 nội dung kiến thức môn Toán cho HS lớp 1, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học Toán choHS. - Tạo hứng thú học tập kích thích tư duy tìm tòi sáng tạo của HS khi học tập mônToán. 2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu hệ thống cơ sở lí luận về một số vấn đề liên quan đến tổ chức các trò chơi học tập trong dạy học Toán ở tiểu học. - Khảo sát thực trạng việc sử dụng trò chơi Toán học trong thực tiễn dạy học Toán cho HS lớp1. - Sưu tầm một số trò chơi Toán học theo 4 nội dung kiến thức sử dụng trong dạy học Toán cho HS Lớp1. - Đề xuất cách thức sử dụng các trò chơi đã sưu tầm được dạy học Toán ở tiểuhọc. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu -Hệ thống trò chơi, biện pháp và quy trình tổ chức trò chơi dạy học Toán lớp 1. -Học sinh lớp 1Trường Tiểu học Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội 2. Khách thể nghiên cứu - Phương pháp dạy học Toán. IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ❖ Nghiên cứu tài liệu : - Đọc các tài liệu sách, báo, tạp chí giáo dục có liên quan đến nội dung đề tài - Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo như “100 trò chơi học Toán lớp 1”, “112 trò chơi Toán lớp 1, 2” ❖ Nghiên cứu thực tế : - Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về nội dung các trò chơi Toán 2 / 41
2. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN 1.1. Cơ sở tâmlý 1.1.1. Đặc điểm phát triển tâm lí lứa tuổi trẻem Chuyển từ bậc học Mầm non sang bậc học Tiểu học, HS các lớp đầu cấp tiểu học vẫn có nhu cầu vui chơi rất lớn mặc dù học tập đã trở thành hoạt động chủ đạo. Tâm lí của trẻ lứa tuổi tiểu học luôn thích cái mới, cái lạ, cái hấp dẫn có nhiều màu sắc sặc sỡ. Chính vì vậy, yêu cầu GV phải xây dựng trò chơi thật hấp dẫn có nhiều hình thức phù hợp với lứa tuổi,trình độ cho các em và quan trọng hơn cả là cần có những phương pháp tổ chức trò chơi hợp lí, mang lại hiệu quả tích cực. Việc tổ chức học tập có yếu tố vui chơi hợp lí là rất cần thiết để giúp trẻ thực hiện nhiệm vụ học tập một cách nhẹ nhàng, thoải mái, đầy hứng thú. Những hiểu biết về đặc điểm tâm lý lứa tuổi, về hoạt động học của các em là cơ sở khoa học để giáo viên thực hiện tốt việcnày. 1.1.2. Đặc điểm về phát triển nhậnthức Ở HSTH diễn ra sự phát triển toàn diện về các quá trình nhận thức, trong đó đáng kể nhất là sự phát triển của tri giác, trí nhớ, chú ý, tưởng tượng và tưduy. Tri giác của HS đầu cấp tiểu học còn mang tính tổng thể, ít đi vào chi tiết. Vào đầu lớp 1, trẻ chưa biết phân tích có hệ thống những thuộc tính và phẩm chất của các đối tượng tri giác. Trình độ tri giác của các em được phát triểnnhờ vào những hành động học tập có mục đích, có kế hoạch được gọi là quan sát.Trò chơi vốn là một hoạt động thực hành thú vị, hấp dẫn, sống động do đó nó kích thích tri giác của HS. Khi tổ chức trò chơi cho HS, giáo viên phải hướng dẫn cho các em quan sát (ví dụ quan sát mẫu). Vì vậy, việc sử dụng phong phú các trò chơi trong dạy học cũng giúp tính tổng thể của tri giác dần dần nhườngchỗchotrigiácchínhxác,tinhtếdướisựhướngdẫncủaGV. Ở HS đầu cấp tiểu học, trí nhớ không chủ định còn chiếm ưu thế. Các em thường ghi nhớ những gì chúng thích. Trẻ nhớ cái cụ thể, sinh động tốt hơn cáitrừu tượng, trí nhớ hình ảnh tốt hơn trí nhớ ngôn ngữ. Dần dần nhờ những hành động học tập mà trí nhí có chủ định ở trẻ tăng dần. Mặc dù vậy, trí nhớ không chủ định vẫn tồn tại và có ý nghĩa nhất định tạo nên hiệu quả trong trí nhớ của trẻ. Dạy học sẽ đạt hiệu quả tối ưu nếu những tri thức, kĩ năng, kĩ xảo, qui tắc ứng xử được HS lĩnh hội một cách nhẹ nhàng, hấp dẫn. Học tập thông qua trò chơi sẽ giúp học sinh ghi nhớ dễ dàng và bền vững hơn. Chú ý của HSTH còn nặng tính không chủ định, những kích thích mạnh và mới lạ dễ thu hút sự chú ý của học sinh. Cùng với sự hoàn thiện hoạt động học, 4 / 41
3. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 cơ bản ở lứa tuổi này. Những mối quan hệ mới với thầy cô giáo, với bạn bè cùng tuổi được hình thành. Trẻ thực hiện một cách tự giác có tổ chức các hoạt động phong phú đa dạng từ phía nhà trường, gia đình và xã hội. Điều đó tác động đặc biệt đến sự hình thành và phát triển nhân cách HS. Có thể nói học sinh tiểu học là những nhân cách đang hình thành và có nhiều khả năng phát triển. Một vấn đề nổi bật nhất trong nhân cách của HSTH là đời sống tình cảm của các em. Trẻ đang ở lứa tuổi ngây thơ, trong trắng, giàu cảm xúc, dễ bị xúc động trước các hiện tượng xung quanh. Các em dễ vui, dễ buồn, dễ rung cảm Sự nảy sinh tình cảm ở HSTH gắn liền với những tình huống cụ thể với những hoạt động của trẻ. Trạng thái tình cảm được bộc lộ khỏ rõ ràng qua ánh mắt, nét mặt, cử chỉ, hành vi của các em. Tình cảm của HSTH đã có nội dung phong phú và bền vững hơn so với những lứa tuổi trước. Tình cảm trí tuệ đang hình thành và phát triển, các em dần biết chăm lo cho kết quả học tập, biết thể hiện sự hài lòng hay không hài lòng với những điểm số của mình. Ở lứa tuổi này trẻ rất ham hiểu biết, thích khám phá để tìm cái mới lạ trong thế giới tự nhiên và xã hội gần gũi xung quanh. Các em luôn miệng hỏi người lớn vì sao thế này, tại sao thế kia v.v Tình cảm đạo đức và tình cảm thẩm mĩ cũng được thể hiện khá rõ nét thông qua tình cảm bạn bè, tình cảm thầy trò, tình cảm tập thể, tình cảm ham thích cáiđẹp. Việc tổ chức tốt đời sống và hoạt động tập thể cho HSTH là điều kiện quan trọng để hình thành và phát triển nhân cách cho các em. Ý chí của HSTH cũng đang hình thành và phát triển, tuy nhiên những phẩm chất ý chí của các em như tính kiềm chế, độc lập, tự chủ, tính kiên trì còn yếu. Các em chưa đủ khả năng theo đuổi lâu dài mục đích đã đề ra, chưa kiên trì khắc phục khó khăn và trở ngại. Khi gặp thất bại cho các em có thể mất lòng tin và sức lực và khả năng củamình. Tính cách của HS đầu cấp tiểu học mới chỉ được hình thành, ở các em những nét tính cách tốt như tính ham hiểu biết, tính hồn nhiên, tính chân thực, tính bắt chước Điểm nổi bật nhất trong tính cách của các em là tính xung đột - khuynh hướng hành động ngay tức khắc do ảnh hưởng của các kích thích trực tiếp trong tính cách của các em có nhiều mâu thuẫn và chưa bềnvững. Tóm lại: Ở lứa tuổi này dưới ảnh hưởng chủ đạo của việc giảng dạy, việc giáo dục của nhà trường, gia đình, xã hội và tổ chức Đoàn - Đội, sự phát triển tâm lí, nhân cách của các em đang diễn ra mạnh mẽ. Việc tổ chức các trò chơi học tập cho trẻ cũng là con đường hình thành và phát triển nhân cách của các em. 6 / 41
4. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 - Nhận biết quan hệ số lượng (nhiều hơn, ít hơn, bằngnhau) - Đọc, đếm, viết, so sánh các số đến 10. Sử dụng các dấu = (bằng), (lớnhơn). - Bước đầu giới thiệu phép cộng, phéptrừ. - Bảng cộng và bảng trừ trong phạm vi10. - Số 0 trong phép cộng, phéptrừ. - Mối quan hệ giữa phép cộng, phéptrừ. - Tính giá trị biểu thức số có đến hai dấu phép tính cộng,trừ. b) Các số đến 100. Phép cộng và phép trừ không nhớ trong phạm vi100. - Đọc, đếm, viết, so sánh, các số đến 100. Giới thiệu hàng chục, hàng đơn vị. Giới thiệu tiasố. - Phép cộng và phép trừ không nhớ trong phạm vi 100. Tính nhẩm và tính viết trong phạm vi100. - Tính giá trị biểu thức số có đến hai phép tính cộng, trừ (các trường hợp đơn giản). * Đại lượng và đo đạilượng - Giới thiệu đơn vị đo độ dài xăngtimet: Đọc, viết, thực hiện phép tính với các số đo theo đơn vị đo xăngtimet. Tập đo và ước lượng độ dài. - Giới thiệu đơn vị đo thời gian: tuần lễ, ngày trong tuần. Bước đầu làm quen với đọc lịch (loại lịch hàng ngày), đọc giờ đúng trên đồng hồ (khi kim phút chỉ vào số12). * Yếu tố hìnhhọc - Nhận dạng bước đầu về hình vuông, hình tam giác, hìnhtròn. - Giới thiệu về điểm, điểm ở trong, điểm ở ngoài một hình; đoạnthẳng. - Thực hành vẽ đoạn thẳng, vẽ hình trên giấy kẻ ô vuông, gấp, cắthình. * Giải bàitoán - Giới thiệu bài toán có lờivăn. - Giải bài toán bằng một phép tính cộng hoặc một phép tính trừ, chủ yếu là các bài toán thêm, bớt một số đơn vị. 1.3. Khái niệm trò chơi Toánhọc 1.3.1. Trò chơi Trò chơi là loại phổ biến của hoạt động vui chơi, là chơi theo luật. Luật của trò chơi chính là các qui tắc định rõ mục đích, kết quả và yêu cầu hành động chơi. Trò chơi có tính thi đua và có tính thách thức đối với người tham gia. 8 / 41
5. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 1.3.4. Phân loại trò chơi toán học ở tiểuhọc Trò chơi toán học cũng có nhiều cách phân loại khác nhau: - Nếu xét theo mục đích và quy trình tiết học nói chung, trò chơi toán học có thể được phânlà: + Trò chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới. + Trò chơi nhằm củng cố kiến thức, luyện tập kỹ năng. + Trò chơi nhằm ôn tập, thực hành, rèn luyện tư duy. - Nếu phân loại theo các mạch kiến thức của toán tiểu học, ta có: + Trò chơi về số học. + Trò chơi về giải toán. + Trò chơi về đại lượng và đo đại lượng. + Trò chơi về hình học. + Trò chơi về toán thông kê. -Nếu xét theo các hình thức tổ chức dạy học, thì trò chơi toán học có thể phân ra thành 2 loại nhưsau: + Trò chơi sử dụng trong hoạt động nội khóa. + Trò chơi sử dụng trong hoạt động ngoại khóa. - Nếu xét theo tính chất hoạt động của trò chơi thì có thể chia làm 2loại: + Trò chơi trí tuệ. + Trò chơi trí tuệ kết hợp với vận động. Kết luận: Từ việc nghiên cứu nội dung chương trình môn toán lớp 1, tôi nhận thấy việc xây dựng hệ thống trò chơi theo 4 mạch nội dung kiến thức là hợp lí và lô gic hơn cả. Bởi vì, kiến thức trong chương trình Toán 1 khá đơn giản và hệ thống trò chơi phân theo từng mảng nội dung kiến thức sẽ giúp các em dễ dàng tiếp thu kiến thức, GV cũng thuận tiện trong việc thiết kế, chuẩn bị , từ đó việc vận dụng trò chơi trong mỗi tiết học sẽ đạt hiệu quả tích cực hơn. 1.4. Vai trò của trò chơi Toánhọc - Làm thay đổi các hình thức hoạt động của học sinh. HS tiếp thu kiến thức tự giác và tích cực hơn trong những hoạt động đa dạng, hứng thú của quá trình chơi. - Giúp học sinh rèn luyện, củng cố, tiếp thu kiến thức, đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm mà các em được tích lũy thông qua các hoạt động chơi. - Rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ. Nhờ sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy và học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, các cơ hội học tập đa dạng hơn. - Có thể nói, trò chơi Toán học là một phương tiện có ý nghĩa quan trọng 10 / 41
6. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 hiệu quả giáo dục. Đặc biệt, trong việc học môn toán lớp 1 thì trò chơi học tập cần phải kích thích sự phát triển tư duy toán học, hình thành động cơ thúc đẩy trẻ tích cực, tự lập trong quá trình tham gia trò chơi. Đồng thời, đảm bảo HS tự nguyện tham gia trò chơi với một tinh thần thoải mái và hứng thú. 1.5.6. Trò chơi phù hợp với điều kiện cơ sở, vật chất hiện có của lớphọc Phương tiện, vật liệu để thực hiện trò chơi dễ kiếm dễ làm, tận dụng từ các nguồn có sẵn xung quanh. Tránh việc chuẩn bị đồ dùng cầu kỳ, chi phí quá lớn về mặt vật chất. Đặc biệt là khi tổ chức trò chơi giáo viên cần chú trọng về thời gian và không gian, tránh việc trò chơi mất quá nhiều thời gian, không gian không đảm bảo. 1.5.7. Trò chơi đảm bảo tính hệ thống và tính pháttriển Trò chơi phải đảm bảo tính hệ thống và tính phát triển đó là hệ thống trò chơi được sắp xếp từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp đảm bảo thiết kế từng bước nâng cao khả năng học tập cho trẻ. 1.5.8. Trò chơi đảm bảo tính đadạng Các trò chơi phải đa dạng, phong phú về thể loại cũng như nội dung nhằm cơ hội cho các em hình thành, vận dụng kiến thức và khả năng tư duy của mình để giải quyết nhiệm vụ nhận thức trong mọi tình huống chơi. 1.5.9. Trò chơi phải được chuẩn bịtốt Nghĩa là giáo viên phải nắm vững yêu cầu, mục đích giáo dục của trò chơi để hướng mọi hoạt động vào mục đích yêu cầu ấy. Phải chuẩn bị tốt các phương tiện (dụng cụ, vật liêu, mẫu vật đồ chơi, ) phục vụ cho trò chơi; phải có kế hoạch được thể hiện ở bài soạn. Ngoài ra, trò chơi phải gây được hứng thú, thu hút được nhiều HS tham gia. Để mọi HS tham gia trò chơi học tập đều: + Nhiệt tình, tích cực, hào hứng, + Nghiêm chỉnh chấp hành luật chơi. + Cố gắng vươn lên để “thắng”. + Luôn giữ vững tinh thần đoàn kết, thân ái dù “thắng” hay “thua”. Tóm lại: Trò chơi toán học là 1 hình thức tổ chức dạy học gây hứng thú với HSTH, đặc biệt là với các em HS lớp 1. Trò chơi toán học giúp học sinh phát triển cả về trí tuệ lẫn nhân cách đồng thời các năng lực khác cũng được phát triển một cách tự nhiên. Trong lúc chơi trẻ trao đổi kinh nghiệm, tương tác lẫn nhau từ đó các em tiếp thu kiến thức toán học được dễ dàng hơn. 12 / 41
7. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 1.7.2. Giai đoạn 2: Chuẩn bị tổ chức tròchơi - Bước 3: Thiết kế "giáo án". + Tên trò chơi. + Mục tiêu cần đạt của trò chơi. + Chuẩn bị các phương tiện vật chất để thực hiện trò chơi. + Cách tiến hành: Nội dung trò chơi, luật chơi, cách đánh giá. - Bước 4: Chuẩn bị thực hiện "giáoán". + Chuẩn bị đầy đủ các phương tiện đảm bảo cho việc thực hiện trò chơi. + Nắm chắc luật chơi và cách đánh giá để phổ biến cho học sinh. 1.7.3. Giai đoạn 3: Tổ chức tròchơi - Bước 5: Đặt vấnđề. + Giới thiệu tên trò chơi. + Nêu yêu cầu của trò chơi. - Bước 6: Hướng dẫn tròchơi. + Giáo viên giới thiệu rõ ràng nội dung chơi và phổ biến luật chơi. Giáo viên có thể làm mẫu, hướng dẫn chơi thử nếu thấy cần thiết - Bước 7: Thực hiện chơi. + Cho học sinh thực hiện trò chơi theo các hoạt động đã nêu. Giáo viên theo dõi quá trình hành động, thực hiện luật chơi của học sinh. Theo dõi khả năng sang tạo của học sinh trong trò chơi, động viên khuyến khích hoặc uốn nắn kịp thời để trò chơi đạt hiệu quả. Theo dõi tiến độ chơi để có thể điều chỉnh nếu cần. 1.7.4. Giai đoạn 4: Nhận xét đánh giá kết quả sau khichơi - Bước 8: Giáo viên gợi ý cho học sinh nhận xét: + Mức độ nắm vững luật chơi và việc thực hiện trò chơi. + Thành tích của học sinh trong trò chơi. + Những quan hệ của học sinh trong nhóm chơi. - Bước 9: Giáo viên nhận xét tổng kết. + Khẳng định, bổ sung, điều chỉnh những nhận xét của học sinh, đánh giá chung về cuộc chơi. Phát phần thưởng (nếu có). -Bước10:Rút ra bài học, nhấnmạnh các kiến thức cần đạt sau khi chơi. Như vậy quy trình tổ chức trò chơi toán học có 4 giai đoạn với 10 bước thực hiện cụ thể. Tuy nhiên sự vận dụng cần linh hoạt, các bước, các giai đoạn này có thể đan xen hòa nhập lẫn nhau. 14 / 41
8. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 Thanh Xuân, Hà Nội 2.2. Kết quả khảo sát 2.2.1. Đối với giáoviên Để tìm hiểu thực trạng về việc vận dụng và tổ chức trò chơi Toán học cho HS lớp 1, tôi tiến hành điều tra giáo viên khối 1 Trường Tiểu học Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội. Bảng 1: Nhận thức của giáo viên về vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng trò chơi trong dạy học toán lớp 1 Vai trò, ý nghĩa của trò chơi trong Số lượng Tỷ lệ STT dạy họctoán ý kiến % Thay đổi hình thức học tập, chống mệt 1 6 100% mỏi. Tăng cường khả năng thực hành, vận 2 6 100% dụng nhanh kiến thức đã học. Tạo hứng thú học tập, học sinh tiếp thu 3 6 100% bài học nhẹ nhàng, hiệu quả. Hình thành các năng lực trí tuệ và nhân 4 6 100% cách học sinh. Phát huy tính tích cực chủ động tronghọc 5 6 100% tập và khả năng hợp tác cao. Bảng 1cho thấy các GV đã nhận thấy vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng trò chơi trong dạy học toán. Trong đó, đa số các GV nhận thức được rằng trò chơi toán học có vai trò và ý nghĩa không nhỏ trong việc thay đổi hình thức học tập, chống mệt mỏi; đồng thời giúp tạohứng thú học tập, HS tiếp thu bài học một cách nhẹ nhàng, hiệu quả. Bảng 2: Tìm hiểu về mức độ sử dụng trò chơi của giáo viên trong dạy học toán lớp 1 Mức độ sử dụng Số lượng ý kiến Tỉ lệ (%) Thường xuyên 4 66,7 % Thỉnh thoảng 2 33,3 % 16 / 41
9. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 Thường Thỉnh Không STT Mức độ xuyên thoảng bao giờ 1. Phương pháp trực quan 6/6 0 0 Phương pháp gợi mở-vấn 2. 5/6 1/6 0 đáp Phương pháp thực hành- 3. 3/6 3/6 0 Luyện tập Phương pháp giảng giải 4. 4/6 2/6 0 minh họa Phương pháp phát hiện 5. 4/6 2/6 0 và giải quyết vấn đề. 6. Hình thức học theo nhóm 3/6 3/6 0 7. Hình thức học cá nhân 6/6 0 0 8. Trò chơi học tập 3/6 3/6 0 Bảng 4 cho thấy, GV lớp 1 đã sử dụng rất phong phú các phương pháp và hình thức dạy học khác nhau trong dạy học môn toán. Các phương pháp dạy học như: trực quan, gợi mở vấn đáp được thường xuyên vận dụng. Còn phương pháp thực hành- Luyện tập, phát hiện giải quyết vấn đề, giảng giải minh họa GV ít sử dụng hơn. Hình thức tổ chức các trò chơi cũng đã được sử dụng nhưng chưa thường xuyên. Tuy nhiên, hình thức học theo nhóm được đa số GV áp dụng. Bảng 5: Thời điểm tổ chức trò chơi trong dạy học toán của giáo viên Tỷ lệ STT Thời điểm Số lượng ý kiến % 1 Trong tiết dạy bài mới. 5 83,3% 2 Trong tiết luyện tập thực hành. 4 66,7% 3 Trong hoạt động ngoại khoá. 4 66,7% 4 Hướng dẫn các em về nhà tự chơi. 3 50,0% 18 / 41
10. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 phần nâng cao hiệu quả dạy học. 2.2.2. Đối với học sinh Để tìm hiểu thực trạng mức độ hứng thú của HS, tôi tiến hành điều tra trên 390 HS lớp 1 Trường Tiểu học Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội Bảng 7: Tìm hiểu sự hứng thú của học sinh khi tham gia trò chơi môn Toán lớp 1 Sốlượng Kết quả STT Mức độ hứng thú (họcsinh) (%) 1 Rất hứng thú 330 84,6% 2 Hứng thú 50 12,9% 3 Không hứng thú 10 2,5% Kết quả thu được ở bảng 7 cho thấy: có đến 84,6% số HS rất hứng thú, chỉ có 12,9% số học sinh hứng thú và rất ít HS không hứng thú khi tham gia trò chơi toán học. Điều này cho thấy rằng đa số các em đều rất hứng thú khi tham gia trò chơi môn toán. Nếu được tổ chức thường xuyên và có biện pháp phù hợp thì các em sẽ tham gia nhiệt tình và có hiệu quả. Trên đây là toàn bộ những cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề sưu tầm và vận dụng trò chơi toán lớp 1 ở trường tiểu học. Đây là những chỗ dựa rất quan trọng để cho người viết tìm hiểu, tham khảo, đối với các tài liệu thuộc chuyên ngành giáo dục Tiểu học và thực tế ở ngoài trường Tiểuhọc. Qua việc tìm hiểu cơ sở lí luận và thực tiễn của trò chơi môn toán 1 ở tiểu học, tôi nhận thấy cần phải lựa chọn trò chơi phù hợp để nâng cao hiệu quả dạy học môn toán. Một giờ học toán GV phải lựa chọn trò chơi có nội dung kiến thức, vận dụng phương pháp và hình thức tổ chức và có kĩ năng sử dụng các đồ dùng dạy học sao cho phù hợp với hoàn cảnh và trình độ của HS. Đây là hoạt động mang tính tập thể chính, vì vậy GV nên lựa chọn các hình thức tổ chức phong phú và sáng tạo để tránh sự nhàm chán của học sinh, phát huy được tính tích cực, tự giác, đồng thời GV kịp thời phát hiện được chỗ mạnh, chỗ yếu của HS để điều chỉnh khích lệ. CHƯƠNG III: MỘT SỐ TRÒ CHƠI THEO 4 MẠCH KIẾN THỨC TRONG CHƯƠNG TRÌNH TOÁN 1 3.1. Trò chơi trong các tiết học về số Trò chơi trong các tiết học về số giúp HS củng cố kiến thức cơ bản, đơn giản, 20 / 41
11. Tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn Toán lớp 1 c. Cách chơi: - Chọn 2 đội chơi, mỗi đội 3 bạn, mỗi đội nhận một chiếc hộp có chứa các thẻ đồ vật, con vật. Hai tấm bìa đã chuẩn bị được gắn lên bảng. Các đội sẽ lựa chọn các thẻ đồ vật, con vật có trong hộp để cài vào các ô có số tương ứng trên miếng bìa chữ nhật. Nhóm nào gài đúng và hoàn thành trước sẽ thắng cuộc. *Phát triển trò chơi: Trò chơi có thể tổ chức trong các bài dạy từ số 1 đến 10 và nâng dần mức độ ở các bài tiếp theo bằng cách thay đổi số, các thẻ đồ vật có thể nhiều hơn các số đã cho để HS phải lựa chọn khó hơn. 3.1.3. Trò chơi 3: “Thi vượt dốc”. a. Mục đích: - Củng cố về so sánh và sắp thứ tự các số trong phạm vi 10 b. Chuẩn bị: - GV chuẩn bị sẵn hai hình vẽ như sau: 12 miếng bìa nhỏ, trong đó 5 miếng viết dấu lớn hơn (>), 3 miếng viết dấu bằng (=) và bốn miếng viết dấu nhỏ hơn (<) c. Cách chơi: - Hai bạn đại diện cho 2 tổ cùng chơi. Các bạn còn lại cổ vũ và giám sát. Mỗi người chơi phải chọn những miếng bìa có dấu thích hợp gắn vào các ô trống trên mỗi bậc thang của hình vẽ để lên được đỉnh dốc. Bạn nào lên được đỉnh dốc trước thì người đó thắng cuộc. 3.1.4. Trò chơi 4: “Xếp đúng thứ tự”. a. Mục đích:Củng cố về so sánh thứ tự các số trong phạm vi 10. b.Chuẩn bị: 22 / 41