Sáng kiến kinh nghiệm Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát Lớp 1

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát Lớp 1

1. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 - Nội dung các bài hát lớp 1 gần gũi với học sinh, giai điệu trong sáng, dễ thuộc, tiết tấu vui tươi, sôi nổi. 2.2. Khó khăn: Qua việc giảng dạy nhiều năm môn Âm nhạc tại trường tiểu học, tôi nhận thấy: - Âm nhạc là một môn học nghệ thuật đòi hỏi học sinh phải có chút năng khiếu nhưng giáo viên phải dạy trên phạm vi đại trà, số học sinh mỗi lớp lại lớn nên không tránh khỏi trong giờ dạy có nhiều đối tượng học sinh cùng một lúc (có và không có năng khiếu). Đây chính là một khó khăn của giáo viên dạy nhạc trong nhà trường phổ thông. Vẫn còn nhiều học sinh coi bộ môn âm nhạc là môn phụ, không cần thiết nên hạn chế năng lực nhận thức, phát triển âm nhạc của chính các em. - Một phần không nhỏ học sinh chưa mạnh dạn trước các bạn, chưa biết cách tư duy hoặc nắm bắt nội dung bài học còn chậm nên ảnh hưởng chung đến tiết học. - Nhà trường chưa có phòng học âm nhạc riêng. Nhìn vào thực tế đã nêu, tôi nhận thấy việc học hát không hề đơn giản, nhất là đối với học sinh lớp 1. Học sinh thì nhỏ tuổi, hiếu động có khi còn thuộc bài trước, giáo viên thì chủ quan cho rằng đó là các bài hát ngắn gọn, dễ dạy. Song nếu mỗi người giáo viên tìm được những biện pháp khắc phục và hướng dẫn học sinh một cách đúng đắn có phương pháp phù hợp, sáng tạo, biết sử dụng đồ dùng dạy học hợp lý, hiệu quả thì chắc chắn giờ học sẽ sinh động và hấp dẫn học sinh. II. Giải pháp thực hiện. 1. Điều tra phân loại học sinh: Để biết được kết quả học tập khả năng của học sinh, ngay từ tiết đầu tiên của năm học tôi thường phân loại học sinh thông qua một cuộc “kiểm tra nhỏ” về khả năng ca hát và vận động của các em. Từ kết quả của cuộc “kiểm tra” thăm dò tại các lớp, tôi phân ra những em học sinh có năng khiếu về hát và vận động, có sự yêu thích môn học, và những em không có năng khiếu, khả năng còn hạn chế, sức tập trung kém để từ đó kịp thời điều chỉnh và thay đổi phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh. Kết quả đầu 1 năm học 2015- 2016; 2016- 2017: - Hát hay, vận động tự tin : 7% đến 10% - Hát đúng, vận động hạn chế : 60% đến 75% - Hát chưa đúng, thiếu tự tin : 18% đến 25% 8/30
2. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 Hệ thống các bài hát lớp 1, theo tôi, thường chia thành các thể loại: Bài hát dân ca, bài hát nước ngoài, bài hát về loài vật, bài hát về hoa lá, bài hát về chủ đề hòa bình, Đối với mỗi bài dạy đều có mục đích, yêu cầu, nội dung riêng, và tùy từng đối tượng học sinh, tôi thường thực hiện theo các bước sau: 2.1. Xác định mục tiêu bài học: Trong khi lên kế hoạch bài dạy, bao giờ tôi cũng tìm hiểu kĩ, xác định và đề ra rõ ràng mục tiêu của mỗi bài, thể hiện cụ thể những điều học sinh phải biết được (kiến thức), làm được (kĩ năng), và rút ra bài học gì cho bản thân (thái độ). Việc xác định mục tiêu tiết dạy cũng cần lưu ý tới từng đối tượng học sinh, từng lớp sẽ giúp tiết học đạt hiệu quả hơn. *Ví dụ 1: Tiết 1- Học hát: Bài Quê hương tươi đẹp. + Về kiến thức: Học sinh biết đây là bài dân ca của dân tộc Nùng, bài hát ca ngợi cảnh đẹp của quê hương đất nước. HS biết hát theo giai điệu và đúng lời ca. + Về kĩ năng: Học sinh hát tập thể chính xác theo giai điệu thuộc lời ca; hát đều, hòa giọng, rõ lời. Biết hát kết hợp vỗ tay đệm theo phách, nhịp. + Về thái độ: Học sinh thêm hiểu, yêu dân ca, có tinh thần vui vẻ, thêm yêu cuộc sống. *Ví dụ 2: Tiết 24 - Học hát: Bài Qủa + Về kiến thức: Học sinh biết tên gọi một số loại một số loại quả trong cuộc sống: quả khế, quả trứng, quả bóng. Biết hát theo giai điệu và lời ca. + Về kĩ năng: Học sinh hát đều, hòa giọng, rõ lời. Biết hát kết hợp gõ đệm theo nhịp và tiết tấu lời ca. + Về thái độ: Học sinh thấy được tác dụng của mỗi loại quả trong cuộc sống hàng ngày, biết ăn uống và tập thể dục rèn luyện cho người thêm khỏe mạnh. *Ví dụ 3: Tiết 12 - Ôn tập bài hát Đàn gà con . + Về kiến thức: Học sinh hát đúng giai điệu và thuộc lời ca. + Về kĩ năng: Học sinh biểu diễn tương đối đều và tự nhiên với động tác vận động phụ họa. + Về thái độ: Giáo dục học sinh biết nghe lời cha mẹ, yêu thương nhau như anh em một nhà. *Ví dụ 4: Tiết 27 - Ôn tập bài hát Hòa bình cho bé . + Về kiến thức: Học sinh hát đúng giai điệu và thuộc lời ca. + Về kĩ năng: Học sinh biểu diễn tương đối đều và tự nhiên với động tác vận động phụ họa. 10/30
3. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 và không thể thiếu trong giờ học hát, nó giúp học sinh hát chính xác về cao độ, tạo sự tập trung học tập, giáo viên không cảm thấy mệt mỏi, rát họng vì phải hát mẫu nhiều, thậm chí nó còn khắc phục tình trạng “hát chênh, hát phô”, hát không chuẩn xác của giáo viên. Chuẩn bị trình chiếu lời ca nhằm thu hút 100% học sinh tập trung về một hướng, cùng khai thác và thực hiện các nội dung học tập theo sự hướng dẫn của giáo viên. Bảng lời ca bao gồm các phần: Lời ca bài hát; Lời ca có đánh dấu chỗ lấy hơi, gõ đệm theo nhịp, phách hoặc tiết tấu lời ca. Được thực hành với các nhạc cụ gõ là cách thức luyện tập giúp các con chắc nhịp phách trường độ một bài hát rất tốt, việc học sinh chuẩn bị trước ở nhà những bài hát cùng chủ đề, chủ điểm, động tác vận động phụ họa, kích thích trí tò mò muốn khám phá cái mới ở học sinh. Làm được như vậy chứng tỏ sự chủ đạo của thầy, sự chủ động sáng tạo của trò một yêu cầu cơ bản trong “đổi mới phương pháp dạy học” hiện nay. 2.3. Các hoạt động dạy và học: Khi lên chi tiết kế hoạch bài dạy cho các tiết học, tôi thường chia thành các hoạt động cơ bản: - Hoạt động 1: Học hát (Ôn bài hát đối với tiết 2) - Hoạt động 2: Hát kết hợp gõ đệm (Vận động phụ họa đối với tiết 2) - Hoạt động 3: Luyện tập (Tập biểu diễn ) Đối với từng lớp, từng đối tượng học sinh, tôi luôn dự kiến các yêu cầu, các câu hỏi, các phương pháp dạy học trong từng hoạt động để giúp học sinh nắm vững bài học. 2.4. Các bước tiến hành dạy một bài hát lớp 1: Trong quá trình dạy và học, việc giải quyết đồng thời những thao tác cơ bản: Nhìn – nghe – ghi nhớ - thực hành- sáng tạo dựa trên nguyên tắc “ Học vui – vui học” góp phần không nhỏ để giờ học đạt tới sinh động, hiệu quả. Tiến hành tổng hợp những thao tác cơ bản trong một giờ giúp giáo viên và học sinh hoạt động nhịp nhàng, tạo bầu không khí vui – thoải mái – một yêu cầu cơ bản trong giờ âm nhạc- đặc biệt là giờ học hát. 2.4.1. Học hát a, Giới thiệu bài: Thời gian từ 1 đến 2 phút. * Mục đích: Giúp học sinh nắm được nội dung tiết học và tạo hứng thú cho học sinh. Để giới thiệu bài, ngay từ đầu tiết học, tôi đưa ra một số tranh ảnh sinh động và đẹp mắt (ngoài những bức tranh có sẵn ở trong sách giáo khoa), có nội dung phù hợp với bài hát để giới thiệu. Khi tiến hành giảng bài, tôi đưa ra các 12/30
4. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 14/30
5. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 ? Con thấy bức ảnh chụp cảnh gì?- HSTL Rồi tôi giới thiệu: Những chú gà con ngộ nghĩnh đáng yêu đang cùng gà mẹ lon ton đi kiếm mồi rất ngoan ngoãn, chăm chỉ. Đó là nội dung và “công việc” của những chú gà con trong bài hát mà các con sẽ được học hôm nay. Với câu hỏi gợi mở, những bứa tranh sinh động học sinh đã rất hào hứng trả lời và tập trung vào bài học, từ đó giáo viên giới thiệu tên bài, tác giả. Tôi nhận thấy các con rất thích thú với bài hát. Tùy theo từng nội dung bài hát mà tôi chuẩn bị phần giới thiệu cho phù hợp, sinh động. Khi thực hiện phần giới thiệu bài mới giáo viên cần lưu ý: Chọn tranh, ảnh đẹp, hấp dẫn, cách giới thiệu bài ngắn gọn, dễ hiểu, trọng tâm, gây hứng thú với học sinh không nên kéo dài bởi đây chỉ là một phần nhỏ của tiết học. b. Hát mẫu: Sau khi giới thiệu, dẫn dắt vào bài hát, tôi cho học sinh nghe bài hát mẫu. Tùy thuộc vào từng tiết học tôi hát mẫu cho các em nghe hoặc cho các em nghe đĩa bài hát mẫu do thiếu nhi trình bày. Qua quá trình giảng dạy tôi thấy nghe đĩa bài hát mẫu sẽ đảm bảo tính nghệ thuật và sự chuẩn mực, nhưng giáo viên hát cho học sinh nghe cũng sẽ vô cùng thú vị, hấp dẫn. Ở tiết học bài hát mới, tôi thường hát mẫu cho học sinh nghe, tôi thể hiện bài hát thật chuẩn xác và cố gắng diễn tả tốt nhất sắc thái biểu cảm của từng bài, các em tỏ ra rất thích thú và tập trung học tập hơn. 16/30
6. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 Đọc: Cái cây xanh xanh- Thì lá cũng xanh Gõ * * * * * * * * Ở bài hát này các em rất hay đọc sai tiết tấu – ngắt không đúng hay đọc đều các tiếng với nhau, tôi đã phải sửa rất kĩ để học sinh đọc đúng, nhờ có phần luyện đọc theo tiết tấu lời ca mà khi hát học sinh được định hướng về tiết tấu và hát đúng hơn. Bài: Tìm bạn thân: Đọc: Nào ai ngoan ai xinh ai tươi- Nào ai yêu những người bạn thân Gõ: * * * * * * * / * * * * * * * Tìm đến đây ta cầm tay múa vui nào. * * */ * * * / * / * / */ Bài hát này, tôi hướng dẫn học sinh đọc lời ca theo 2 tiết tấu có sự thay đổi, đặc biệt cụm ca từ “múa vui nào”, mỗi ca từ là một phách, học sinh rất dễ đọc theo tiết tấu cũ của các câu trước . Với những bài hát có hai lời ca, học lời ca hai ở tiết tiếp theo tôi tiến hành cho học sinh đọc tập thể lời ca theo tiết tấu và cũng giải nghĩa từ khó. Từ những bước nêu trên tôi đã dần giúp học sinh hiểu bài kĩ hơn, đọc đúng hơn, phát âm chuẩn xác hơn, khắc phục được những chỗ khó khi học sinh hát và chuẩn bị tốt cho phần học hát dễ dàng hơn, các em hát chính xác hơn tốt hơn. d. Học hát: Phương pháp phổ biến trong dạy hát cho học sinh từ trước đến nay vẫn là giáo viên dạy truyền khẩu từng câu, câu sau nối tiếp câu trước cho đến hết bài.Tôi đã linh hoạt thay đổi cách thức tiến hành để truyền dạy cho học sinh. Khi cho học sinh học hát tôi đàn, hát mẫu từng câu một đến hai lần thật chuẩn xác rồi bắt nhịp cho học sinh hát. Khi hát mẫu và dùng đàn đàn giai điệu tay phải, đến khi các em hát tôi đánh giai điệu, đệm hợp âm rải để các em nghe và hát tốt. Việc hát mẫu và đàn từng câu hát tôi luôn linh hoạt với mỗi bài hát, câu hát và đối tượng học sinh cụ thể để làm sao vừa hiệu quả vừa tránh việc mất thời gian không cần thiết. Bên cạnh đó việc dùng đàn trong khi dạy hát vô cùng quan trọng. Tôi dùng tiếng piano không có phần đệm tự động, tay phải tôi đánh giai điệu, tay trái đệm hợp âm rải. thao tác này giúp học sinh nghe rõ hơn giai điệu và hát chính xác hơn. Mỗi câu hát, giáo viên hát mẫu rồi bắt nhịp, đệm đàn cho học sinh hát hai đến ba lần, ghép lần lượt đến hết bài. 18/30
7. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 Bài Đi tới trường: Cuối mỗi câu hát ca từ đều có nốt hoa mĩ, khi hướng dẫn các con giáo viên có thể nói đó chính là con đường khó khăn các bạn học sinh miền núi đi học phải trải qua, như việc các bạn vừa đi học vừa trèo đèo lội suối. Sau khi đã dạy các em hát xong toàn bài, tôi tiến hành cho các em hát khớp với toàn bộ bài bằng tiếng đàn piano đệm cả hai tay với tốc độ chậm, giúp các con hát chính xác nhạc và không bị bỡ ngỡ. Sau đó tôi mới cho các con ghép bằng nhạc đệm nhằm để dần dần nâng cao chất lượng giọng hát của các em. Muốn phần khớp nhạc thật hoàn chỉnh, tôi chia thành các bước nhỏ như sau: - GV đệm nhạc phù hợp với bài hát: Yêu cầu học sinh hát theo với tốc độ vừa phải. - Bật nhạc đệm (phần này tôi đã chuẩn bị trước nhạc thu sẵn trong đàn hoặc nhạc chuẩn trong đĩa CD của Bộ giáo dục mà tôi đã cắt soạn và biên tập riêng phần nhạc) học sinh hát khớp với nhạc, tốc độ đúng. - Giáo viên sửa, chú ý sửa sắc thái, điều chỉnh tốc độ cho phù hợp. Học sinh hát hoàn chỉnh bài. Ở phần này, sau khi học sinh được học hát và khớp nhạc toàn bài giáo viên có thể cho các con hát theo Karaoke có chữ chạy trên màn hình và nhạc beat. Học sinh được thay đổi hình thức luyện tập, các con thích thú và chủ động trong việc nhớ lời ca bài hát. Phần hát theo Karaoke giáo viên có thể kết hợp vào phần luyện tập kết hợp các hoạt động sau đó, tùy thuộc từng bài hát cụ thể. 20/30
8. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 Câu 4: Mắt tròn xoe hiền hòa.- Tổ 4 hát. Các câu hát còn lại tôi chỉ huy cả lớp hát. Có thể tiến hành vài lượt, đổi câu cho các em thuộc bài. Những cách trên đã làm cho tiết học phong phú hơn, đảm bảo mục tiêu “ Học vui – Vui học”. Ví dụ : Bài Mời bạn vui múa ca: Tôi mời một học sinh hát lĩnh xướng 2 câu hát đầu từ: “Chim ca líu lo nước long lanh”; cả lớp sẽ hát hòa giọng câu hát 3,4: “ La la lá múa vui ca”. e. Ôn bài hát (đối với tiết ôn tập): Cũng ở hoạt động 1 nhưng là tiết ôn tập bài hát với mục đích giúp học sinh ôn luyện để hát hoàn chỉnh bài, bước đầu thể hiện được sắc thái, tính chất các bài hát, tôi tiến hành các bước sau: - Tôi cho học sinh nghe lại đĩa CD các bạn thể hiện. Học sinh nêu lại nội dung bài hát, nêu sắc thái tính chất âm nhạc cảm nhận được- giúp học sinh nhớ lại những gì đã nghe thấy và biết. - Học sinh hát tập thể hoặc nhóm, cá nhân thuộc lời ca, theo giai điệu, thể hiện được sắc thái tính chất đã cảm nhận. - Ôn cách gõ đệm đã học hoặc tập cách gõ đệm mới. Như tôi đã trình bày ở tiết học bài hát mới - bước 1- cho học sinh nghe hát mẫu (do giáo viên thể hiện) là rất cần thiết, giúp học sinh cảm nhận bài hát một cách chính xác, đến tiết ôn bài hát- trong hoạt động 1, phần nghe hát mẫu (do các em thiếu nhi thể hiện qua đĩa CD) sẽ giúp học sinh cảm nhận sắc thái, tình cảm, tính chất một cách chuẩn mực từ đó thể hiện bài hát tốt hơn. Hoặc cũng có thể tôi gọi học sinh có năng khiếu hát cho cả lớp nghe và từ đó cũng khích lệ được các con học tập bạn. Trước khi cho nghe đĩa bài hát mẫu bao giờ tôi cũng nhắc học sinh lắng nghe để cảm nhận sắc thái, tính chất của bài hát. Sau khi học sinh nghe xong tôi nêu câu hỏi gợi ý: Con thấy bài hát như thế nào?, Con thấy các bạn trình bày bài hát như thế nào?, Hoặc cụ thể hơn: Con thấy bài hát có vui tươi, rộn rã không?, Bài hát có sôi nổi không? Từ phần trả lời của học sinh, tôi chốt ý, nêu sắc thái, tính chất của bài hát rồi hướng dẫn học sinh hát thể hiện sao cho đúng sắc thái và tinh thần của bài. Kết hợp nhạc đệm với tốc độ, âm sắc phù hợp đã giúp học sinh phần nào hiểu và thể hiện khá tốt bài hát với sắc thái biểu cảm trong sáng, hồn nhiên. Kết hợp với các hình thức hát dưới dạng trò chơi như đã nêu trong phần trên. 22/30
9. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 gõ đệm phù hợp để hướng dẫn học sinh. Việc dùng slide trình chiếu lời ca có đánh dấu chỗ gõ đệm sẽ giúp học sinh định hình được dễ dàng và gõ đúng hơn. Ví dụ 1: Bài Quê hương tươi đẹp- Gõ đệm theo phách, theo tiết tấu lời ca (TTLC ): Hát: Quê hương em biết bao tươi đẹp/ Đồng lúa xanh núi rừng ngàn cây TTLC: * * * * * * * / * * * * * * * Phách: * * * * / * * * * Ở bài này, tôi hướng dẫn các em cách gõ đệm theo TTLC trước, bởi cách này dễ thực hiện, tạo không khí vui tươi, rộn ràng cho tiết học, hơn nữa ở phần dọc lời ca tôi cũng đã hướng dẫn các con đọc theo tiết tấu lời ca. Tuy nhiên, trong khi thực hiện cách gõ đệm này học sinh rất dễ bị cuốn nhịp do vậy giáo viên cần hướng dẫn và giữ nhịp chắc để học sinh gõ đúng. Tôi thường khắc phục tình trạng này bằng cách khi tập gõ đệm từng câu, tôi cho các em gõ đệm và hát không có nhạc đệm, khi đã thuần thục cả bài tôi yêu cầu các em gõ nhỏ, vừa gõ vừa nghe nhạc sau cùng gõ rõ ràng hơn và hát thật đều. Để gõ đệm theo phách, tôi luyện cho các em gõ đều, miệng đếm “1 2 1 2 ” Đếm: 1 2 1 2 1 2 Gõ: x * x * x * mạnh nhẹ mạnh nhẹ mạnh nhẹ - Đếm 1- tay phải gõ lên tay trái ở mặt to của thanh phách - Đếm 2- tay phải gõ lên tay trái ở cạnh của thanh phách Sau đó áp dụng vào từng câu hát, ghép đến hết bài. Cứ như vậy, tôi đã giúp các em gõ đệm thuần thục hai cách trên ở bài Múa vui. Ví dụ 2: Bài Lí cây xanh- Gõ đệm theo phách, nhịp: Hát : Cái cây xanh xanh / thì lá cũng xanh Phách: * * / * * Nhịp : * */ * * Bài Lí cây xanh là bài hát được bắt đầu ở phách nhẹ, muốn học sinh gõ đúng hai cách trên giáo viên cần gợi ý và hướng dẫn kĩ để học sinh thực hiện cho tốt. Khi thực hiện gõ đệm bài này, tôi đưa slide bảng phụ lời ca có đánh dấu chỗ gõ đệm cho học sinh quan sát. Những kí hiệu đánh dấu về phách mạnh, nhẹ đã được tôi hướng dẫn kĩ, nên khi nhìn bảng phụ các em đã nhận ra dễ dàng, thậm chí một số em đã có thể gõ đệm ngay được. Tôi đã hướng dẫn học sinh gõ đệm lần lượt từng cách. Ở cách gõ đệm theo nhip, chú ý nhắc học sinh mở thanh phách ở tiếng “cái”, gõ đệm vào tiếng “cây” - chỉ cần xác định chính xác tiếng đầu học sinh sẽ gõ đệm đúng cả bài. Để gõ đệm theo phách đúng, tôi hướng dẫn 24/30
10. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 Ví dụ : Bài Đàn gà con- động tác phụ họa tôi đưa ra gợi ý cho các con rất ngộ nghĩnh nên được các con hưởng ứng và tích cực hoạt động, lớp học rất vui. Lời 1: Câu hát1,2: Trông kia đàn gà con lông vàng/ Đi theo mẹ tìm ăn trong vườn. Tay phải chỉ ra phía trước, người nghiêng sang phải, chân đánh hông nhún theo phách, rồi đổi bên. Câu hát 3,4: Cùng tìm mồi ăn ngon ngon/ Đàn gà con đi lon ton. Thực hiện động tác cúi xuống nhặt thức ăn hai lần tay phải- người nghiêng sang phải, tay chắp hai bên sườn- bàn tay để ra đằng sau như làm cánh gà- chân chạy bước nhỏ tại chỗ. Lời 2: Câu hát 1,2: Thóc vãi rồi nhặt ăn cho nhiều/ Uống nước vào là no căng diều. Người nghiêng sang trái, cúi xuống nhặt thức ăn hai lần tay trái; Cúi người, hai tay vốc nước uống đưa vào miệng rồi xoa bụng giả làm hành động “no quá”, kết hợp chân nhún đánh hông ngoáy tròn thật mạnh . Câu3,4: Rồi cùng nhau ta đi chơi/ Đàn gà con xinh kia ơi. Động tác câu này tôi cho các con như thư giãn sau những “lao động” vất vả- chân nhún nhịp nhàng, tay vỗ theo phách 2 lần rồi đổi bên. Có những bài đơn giản lời ca rõ ràng, dễ hiểu tôi mời học sinh lên thể hiện động tác của mình (Vì tôi đã nhắc các em chuẩn bị ở tiết trước) chỉ cần các em thể hiện một số động tác ứng với một vài câu, tôi không yêu cầu vận động cả bài. Ở trường tôi, học sinh đã chuẩn bị và thể hiện khá tốt phần động tác vận động của mình. Từ đó tôi chọn lựa, ghép các động tác thành bài rồi hướng dẫn các em. Cũng chính từ động tác của học sinh mà tôi đã có rất nhiều gợi ý để hoàn thiện bài dạy của mình. 2.4.4. Tập biểu diễn - Trò chơi âm nhạc: Nhằm khắc sâu hơn bài học và làm cho tiết học thực sự sôi nổi, tôi luôn tổ chức một số trò chơi âm nhạc cho các em. Có thể ở tiết bài hát mới cũng có khi ở tiết ôn bài hát. Chỉ là khoảng thời gian ít ỏi thôi nhưng đem lại cho các em nhiều điều mới mẻ, hấp dẫn, lôi cuốn. Với học sinh lớp 2 tôi thường áp dụng một số trò chơi sau: * Hát theo nguyên âm: Hoạt động này giúp các em luyện giai điệu rất tốt. Giáo viên qui định các nguyên âm bằng kí hiệu tay. Khi tổ chức trò chơi giáo viên ra hiệu tay, học sinh hát nguyên âm theo đúng giai điệu bài hát vừa học. Ví dụ: Bài Lí cây xanh: Câu 1: Cái cây cũng xanh- hát theo nguyên âm i 26/30
11. SKKN Âm nhạc- Một vài biện pháp nâng cao chất lượng tiết học hát lớp 1 giáo viên cần làm là giúp học sinh thể hiện bài thật vui tươi, hồn nhiên, trong sáng. Tôi thường cho các em biểu diễn theo nhóm, thi đua giữa các tổ đối với những bài hát mang tính chất tập thể như: Tập tầm vông, Quê hương tươi đẹp, Hòa bình cho bé, Tổ chức cho các em đóng nhân vật hát theo vai ở các bài hát diễn tả hoa lá, con vật như: Đàn gà con, Lí cây xanh, Cũng có khi tôi hướng dẫn biểu diễn gồm một nhóm khoảng 5- 10 học sinh hát kết hợp với động tác vận động hoặc gõ đệm ở các bài: Bầu trời xanh, Tìm bạn thân, Mời bạn vui múa ca, . Ở tất cả các hình thức biểu diễn trên, tôi đều yêu cầu học sinh hát kết hợp động tác vận động phụ hoạ, điều này giúp tôi kiểm tra được khả năng ca hát cũng như sự sáng tạo vận động của các em. Vì thường là biểu diễn theo nhóm nên rất ít khi tôi áp đặt bạn diễn cho học sinh, tôi đã cho các em tự chọn bạn diễn, chính điều này làm cho các em thêm tự tin mạnh dạn, biểu diễn ăn ý hơn. Khi có học sinh biểu diễn chưa đạt tôi không vội vàng sửa ngay mà khéo léo để các em hiểu và tự sửa. Nếu có học sinh chưa mạnh dạn và lúng túng tôi sẽ biểu diễn cùng các em, từ đó đánh giá, tuyên dương, động viên các em. 2.5. Nhận xét, đánh giá: Trong từng tiết dạy, sau mỗi phần thể hiện của học sinh, bao giờ tôi cũng yêu cầu học sinh nhận xét bạn, sau đó giáo viên nhận xét bổ sung. Tôi khen động viên kịp thời những cá nhân học sinh, nhóm hát hay, gõ đệm đúng, vận động đẹp, nhắc nhở khuyến khích những học sinh hát, gõ đệm chưa chính xác, vận động chưa đẹp. Đặc biệt tuyên dương những em xuất sắc trong tiết học, tham gia làm mẫu cho các bạn. Nhằm khích lệ các con phát huy hết những phẩm chất năng lực vốn có của mình. Sau từ hai đến ba bài học trong một tháng học, giáo viên tích hợp phần nhận xét của học sinh cũng như của bản thân để đánh giá kết quả học tập của học sinh theo tinh thần chỉ đạo của thông tư 30/2014 và thông tư 22/2016- BDGĐT Khi thực hiện phần nhận xét, đánh giá tôi luôn lưu ý: - Để học sinh tự nhận xét; câu hỏi gợi ý dễ hiểu, ngắn gọn. Giáo viên không nên chê trách học sinh bằng những từ như không hay, không đẹp mà thay thế bằng những từ như chưa thật chính xác, chưa đẹp bằng, chưa hay bằng, . để không tạo sư tự ti, chán nản cho những em không có năng khiếu. - Đặc biệt tuyên dương những em xuất sắc, có năng khiếu, tích cực tham gia hoạt động học tập . Khen, động viên kịp thời những em tiến bộ không chỉ kiến thức kĩ năng mà ngay cả năng lực cũng như phẩm chất cũng đều đáng chân trọng. Sau mỗi bài học, việc giáo dục tư tưởng, thái độ cho các em rất quan trọng. Tuỳ vào nội dung từng bài hát mà giáo viên nhắc nhở, giáo dục học sinh để các em thấy được ý nghĩa của bài học và tự mình rút ra được những việc cần làm. 28/30