Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh Lớp 4 - Phạm Thị Khuyên
Ngay từ những năm đầu thập kỷ 90, các tổ chức Liên Hiệp Quốc như Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Quỹ cứu trợ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF), Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) đã chung sức xây dựng chương trình giáo dục Kĩ năng sống ( KNS) cho thanh thiếu niên bởi lẽ “những thử thách mà trẻ em và thanh niên phải đối mặt là rất nhiều và đòi hỏi cao hơn là những kĩ năng đọc, viết, tính toán tốt nhất” (UNICEF). Vì thế, ở hầu hết các nước trên thế giới, KNS đã được dạy trong chương trình chính quy. Và bốn trụ cột về giáo dục mà UNESCO đã đưa ra trong thời gian gần đây: “Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng định mình và Học để cùng chung sống” thực chất đó cũng chính là cách tiếp cận Kĩ năng sống (KNS).
Theo Luật giáo dục, mục tiêu của giáo dục là “ Đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mĩ và nghề nghiệp, trung thành với lí tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”
Từ nhiều năm nay Bộ Giáo dục - Đào tạo triển khai dạy KNS là một trong những tiêu chí đánh giá "Trường học thân thiện - học sinh tích cực". Trên tinh thần đó tôi nhận thấy rằng chính ở dưới mái trường các em học được nhiều điều hay, lẽ phải. Và nhà trường là ngôi nhà thân thiện, học sinh tích cực học tập để thành người tài xây dựng đất nước, có khả năng hội nhập cao, từng bước trở thành công dân toàn cầu. Chính vì thế, KNS là một trong những khái niệm được nhắc đến nhiều trong thời đại ngày nay. Cho nên, giáo dục KNS cho học sinh là rất quan trọng và càng quan trọng hơn đối với các em học sinh bắt đầu bước vào lứa tuổi thiếu niên ( lớp 4)
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_ren_ki_nang_song_cho_hoc_sin.doc
Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh Lớp 4 - Phạm Thị Khuyên
- ích kỉ, không quan tâm đến cộng đồng. Câu hỏi mà chúng ta thường đặt ra cho học sinh tiểu học là ngoài những kiến thức phổ thông về toán, khoa học và Tiếng Việt, học sinh cần học điều gì để giúp các em hội nhập với xã hội, trở thành công dân có ích cho cộng đồng. Căn cứ nhiệm vụ năm học 2018 - 2019 của ngành về việc chú trọng: Rèn luyện KNS cho học sinh. Và đặc biệt trong những năm học gần đây, Bộ Giáo dục đã ban hành Thông tư 22 – Đánh giá học sinh Tiểu học nhằm đề cao vai trò giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục học sinh về các kĩ năng, phẩm chất giúp học sinh có hành trang tốt bước vào cuộc sống thì việc giáo dục kĩ năng sống càng trở lên cần thiết hơn bao giờ hết. 3. Đối tượng nghiên cứu “ Biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 4” được viết trong phạm vi nhà trường, đối tượng chính là học sinh lớp 4A4 do tôi phụ trách. Nội dung đề tài là đề ra những biện pháp có tính khả thi để giáo dục các em, “ dạy chữ”, kết hợp “dạy người”, đạt mục tiêu giáo dục Tiểu học. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu Năm học 2018-2019, Trường Tiểu học Phương Liệt có 31 lớp với tổng số 1640 học sinh. Trường được công nhận danh hiệu trường chuẩn Quốc gia mức độ I năm 2001, nhiều năm liền trường luôn được công nhận Trường Tiên tiến xuất sắc của thành phố. Trong hoạt động chuyên môn dạy và học, Nhà trường thường xuyên nghiên cứu, cải tiến nâng cao chất lượng giảng dạy theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh, không ngừng đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với nội dung chương trình. Và đặc biệt chú trọng đến việc "Giáo dục kỹ năng sống" cho học sinh. Nhà trường coi đây là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Chính vì thế ngay sau khi Bộ Giáo dục Đào tạo đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống lồng ghép vào các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhà trường tiến hành triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tăng cường rèn luyện KNS cho học sinh. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi giáo viên trong nhà trường, đặc biệt giáo viên chủ nhiệm lớp không chỉ nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến giáo dục KNS cho học sinh. 5. Phạm vi nghiên cứu Đề tài hướng vào thực trạng lớp 4A4 Trường Tiểu học Phương Liệt. Học sinh lớp 4 là lứa tuổi đang bước giai đoạn biến đổi về mặt thể chất và tinh thần. Đặc biệt là sự thay đổi về tâm lí tình cảm, các em dễ bị tác động xấu bởi những tệ nạn của xã hội nếu các em không được giáo dục tốt.
- PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lí luận Giáo viên Tiểu học là “Nhà sư phạm tổng thể” không chỉ trực tiếp dạy đủ các môn học theo quy định của Bộ GD&ĐT mà còn phải đặt lên vai trọng trách làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Vì vậy, người giáo viên Tiểu học không chỉ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt mà còn đòi hỏi năng lực tổ chức quản lý học sinh trong các hoạt động giáo dục, đó là nhiệm vụ hết sức nặng nề, khó khăn đối với người thầy giáo bởi “sản phẩm” lao động là những con người. Trong quá trình học tập, hoạt động trong nhà trường, các em được thể hiện thông qua tính giáo dục đạo đức trong các môn học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Hoạt động Đội thiếu niên Tiền Phong là con đường giáo dục không thể thiếu trong quá trình giáo dục trẻ em. Bởi vì mỗi trẻ em trong quá trình giáo dục để phát triển trí tuệ, phẩm chất, năng lực đều phải bằng nhiều con đường khác nhau. Đối với Đội thiếu niên Tiền Phong Hồ Chí Minh phương pháp giáo dục là thông qua hoạt động thực tiễn của Đội và tự rèn luyện đội viên. Chính vì vậy công tác Đội được Đảng ta và Bác Hồ coi đó là sự nghiệp đào tạo một lớp người mới cho xã hội. 2. Cơ sở thực tiễn Thanh Xuân là một quận đang trên đà phát triển mạnh mẽ về cả Kinh tế - Văn hóa – Xã hội, trong đó có cả những yếu tố tích cực và có cả những yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến KNS của các em. Sự phát triển của công nghệ thông tin, sự ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường, cũng là những yếu tố tác động nhiều đến cách sống, cách nghĩ, cách làm của các em. Phương Liệt là phường tiếp giáp với nhiều quận khác trên địa bàn Hà Nội, dân cư đông, kinh tế phát triển mạnh. Địa phương rất chú trọng trong việc đầu tư cơ sở vật chất cho các nhà trường, các khu vui chơi dành cho trẻ em, di tích lịch sử, các câu lạc bộ dành cho thiếu nhi hoạt động hè Hiện nay, nhiều phụ huynh học sinh có công việc bận rộn, để con cái ở nhà với ông bà, hoặc mải buôn bán kiếm tiền ít quan tâm đến con em mình. Đặc biệt rất nhiều phụ huynh hầu như không quan tâm đến việc rèn KNS cho con mình nên không tạo điều kiện để con tham gia các hoạt động. Họ cho rằng con mình còn nhỏ chỉ cần học giỏi về kiến thức là đủ. Phụ huynh học sinh chỉ khuyến khích các con tìm kiến thức mà quên hướng cho con em mình làm tốt hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội và cách ứng xử trong cuộc sống. Phần lớn ở gia đình: việc xưng hô chưa chuẩn mực nên các em bắt chước và xưng hô thiếu thiện cảm.